-
کتاب‌شناسی که نام کوچکش هم‌خانواده ایران بود
می‌گویند: «الاسماء تنزل من السماء» (نام‌ها از آسمان نازل می‌شوند). ایرج نام سومین پسر فریدون است، نامی که آن‌را کوتاه شده ایران ویج می‌دانند؛ایرج افشار یزدی، فرزندی شایسته برای ایران بود.
-
ابراهیم ادهم؛ عارفی سخنور و دوستدار شعر
ابراهیم بن ادهم بن منصور تَمیمی از زاهدان، عارفان و خداجویان سده دوم هجری بوده و از مشایخ و بزرگان این جریان محسوب شده که از وی سخنان و اشعار حکمت آمیزی روایت شده است.
-
نگاهی به «ماهی‌ها به دریا برمی‌گردند»؛ یک مانیفست اعتقادی
رقیه بابایی نویسنده می گوید عنوان «ماهی‌ها به دریا برمی‌گردند» فقط عنوان یک‌کتاب نیست. یک اعتقاد و مانیفست است که باید با صدای بلند گفته و دیده شود.
-
پُل دنیای واقعی و خیالی در داستان چیست؟
به کارگیری استعاره‌ها و تصاویر ادبی، عمق بیشتری به متن می‌بخشد و به عنوان پلی میان دنیای واقعی و دنیای خیال در داستان عمل می‌کند.
-
چه‌کسانی در کتابخانه مجلس قانونگذار ایران خدمت کرده‌اند؟
مجلس شورای ملی و مجلس شورای اسلامی نهاد قانونگذار و نمادی از نقش مردم در اداره کشور است و کتابخانه این‌مجلس نقش خطیری در حفظ و نگهداری کتب، اسناد حاکمیتی و و نسخ خطی به عهده دارد.
-
جوانی کوشا که در تنظیم لغت‌نامه دهخدا همکاری می‌کرد
در نواری صوتی که از دهخدا به جا مانده، دهخدا از جوانی کوشا در تنظیم لغت‌نامه یاد کرده به نام سید محمد دبیرسیاقی.
-
«علی ابوالحسنی» تاریخ نگاری که شیفته شیخ فضل الله بود
علی ابوالحسنی به عنوان یک پژوهشگر تاریخ معاصر ایران شناخته می‌شود که شیفته شیخ فضل الله نوری بود و پژوهش‌ها و کتاب‌های زیادی درباره این شخصیت و مشروطه مشروعه او دارد.
-
نجوم در شعر فارسی/۷
قمر در عقرب در شعر و ادب فارسی
قمر در عقرب به موقعیت ماه در صورت فلکی عقرب اشاره دارد. در طالع بینی به عنوان زمانی پرتنش و حساس در نظر گرفته می‌شود؛ اما در ادبیات جلوه های متفاوتی دارد.
-
بیگانگان آشنا/۲
دلتنگی و حس غربت ادوارد براون هنگام خروج از ایران
هنگام برگشت از مسیر دریای خزر، وقتی سوار کشتی روسی شد نوشت: «پس از چند ماه برای اولین بار ناگهان احساس غربت کردم و خود را در میان بیگانگان بیگانه‌ای یافتم.»
-
سختی پژوهش و نوشتن از شخصیت‌هایی چون محمدعلی فروغی
یکی از شخصیت هایی که در این رمان به آنها پرداخته شده ذکاءالملک فروغی است. تحقیق و نگارش درباره فروغی نیز کاری دشوار است چون ابعاد شخصیتی او به گونه‌ای است که باعث نگرانی در پژوهشگر می‌شود.
-
بیگانگان آشنا/۱
نگاهی به کارنامه تئودور نولدکه، پژوهشگر قرآن و شاهنامه
درخشش ذهن نولدکه و آگاهی‌اش به ادبیات یونانی و شناختش از سه زبان سامی عربی، سریانی و عبری، و دانشش از زبان فارسی و فارسی میانه همراه با عمر طولانی، او را به شرق‌شناسی برجسته تبدیل کرده است.
-
یادداشت مهمان؛
نمایش دو روی خشن و مهربان طبیعت در رمان «هایدی»
طبیعت در رمان هایدی دو روی خشن و مهربان دارد و با هر دو صورتش در این داستانِ یوهانا اشپیری حضور دارد.
-
نجوم در شعر فارسی/۶
نقش گردش سپهر در سرنوشت شخصیت‌های شاهنامه
در شاهنامه فردوسی، نقش سپهر (آسمان) و گردش آن در تعیین سرنوشت پهلوانان و شاهان بسیار برجسته است و به عنوان یکی از ارکان اصلی تقدیر و سرنوشت در داستان‌ها دیده می‌شود.
-
مروری بر زندگی و کارنامه حسن حبیبی؛ از سوربن تا تهران در اندیشه ایران
«حسن حبیبی» نویسنده، مترجم و جامعه‌شناس، چهره‌ای است که از سوربن تا تهران در اندیشه ایران بود.
-
«هنرمندان کلنگ به دست» از فتح‌المبین تا طوفان‌الاقصی
مراسم رونمایی از تقریظ رهبر معظم انقلاب بر کتاب «معبد زیرزمینی» اکنون به خاطره‌ای شیرین برای همه ما اهالی روستا تبدیل شده است. مطمئن هستم خاطرات آن تا مدت‌ها در ذهن‌ها باقی خواهد ماند
-
پاسخی که دهخدا به صدای آمریکا داد؛ وطن یعنی...
پاسخ دهخدا به عنوان انسانی وطن‌دوست به دعوتنامه صدای آمریکا پس از کودتا، تیزهوشی اش در جواب مناسب به رسانه دولتی را نشان می‌دهد که به خیانت و حمایت از استبداد در ایران مشهور است.
-
نگاهی به اقتباس تئاتر از آثار ادبی، شاهنامه و منطق الطیر
اقتباس از ادبیات در آثار سینمایی و تئاتر نقش بسیار مهمی در تقویت هویت فرهنگی، غنای هنری و جذابیت آثار ایفا می‌کند. بخصوص تئاتر که هنری زنده و در ارتباط مستقیم و نفس به نفس با مخاطب است.
-
یادداشتی از هوگو ستزر؛
کتاب پادزهر و کتابخانه پناهگاه است
معاون دبیر کل سازمان ملل متحد می‌گفت: کتاب‌ها پادزهر ما هستند. کتابخانه‌ها، پناهگاه‌های ما. در عصری که ذهن ما برای اطلاعات مغذی‌تر و تفکر عمیق بیشتر فریاد می‌زند، این رژیم رسانه‌ای چیست؟
-
ویژگی‌های ادبیات فارسی و اقتباس مستقیم از آثار ادبی
استفاده از ادبیات فارسی در آثار سینمایی و تئاتر از جنبه‌های مختلفی قابل بررسی است و نقش مهمی در تقویت هویت فرهنگی، غنای هنری و جذابیت آثار ایفا می‌کند.
-
کتاب گران نیست، جیب مردم خالی‌ست!
اگر کتاب، شده حکایت ضرب‌المثل: «دست ما کوتاه و خرما بر نخیل» دلیلش این است که مردم توان دست بلند کردن ندارند و اصطلاحاً «از کوتهی ماست که دیوار بلند است» وگرنه کتاب کالای لوکسی نیست.
-
موسی، داستان بزرگ/۸
درخواستی فراتر از خود؛ خدایا، برادرم هارون!
از این به بعد آنچه موسی (ع) از خدا می‌خواهد فراتر از خودش است. پس همراهی برادرش هارون را از خدا درخواست می‌کند که برادرم هارون از من زبان‌آورتر است، او را با من به دستیاری بفرست.
-
پالس ضعف مدیران حوزه کتاب به بهانه احیای روابط
خانه کتاب به عنوان بازوی اجرایی معاونت فرهنگی در حوزه کتاب باید رفتاری متناسب با رویکرد جمهوری اسلامی ایران در فضای فرهنگی داشته باشد و اقدامات آنها نبایست به گونه‌ای باشد که بوی ضعف بدهد.
-
شاه نجف در شعر فارسی/ ۱۷
سرور غالب امیرالمؤمنین حیدر علی (ع)؛ در شعر وحشی بافقی
کمال‌الدین محمد، معروف به «وحشی بافقی» متولد بافق یزد است و از زبردست‌ترین شاعران قرن دهم، از احوالاتش بر می‌آید که مردی فاضل و بلند نظر، ولی تنگدست و گوشه نشین و قانع بوده است.
-
یادداشت مهمان؛
ستایش امام علی (ع) در سروده‌های عبد الباقی عُمَری
عبد الباقی عُمَری فاروقی موصلی، از سرایندگان اواخر عصر عثمانی در سرزمین دجله و فرات بوده که نسلش با ۱۶ واسطه به خلیفه دوم منتهی می شده و از این رو به «عُمَری فارُوقی» مشهور شده است.
-
به مناسبت روز پدر و میلاد امیرالمومنین علی بن ابیطالب (ع)
پدر در ادبیات کهن و معاصر فارسی؛ از جمشید و فریدون تا شعر سهراب سپهری
در اشعار سهراب سپهری، پدر به‌نوعی در نقش حامی طبیعت و زندگی آرام بازتاب دارد. شاید مهمترین اشاره او به پدرش را در بخشی از شعر صدای پای آب بتوان دید.
-
موسی داستان بزرگ/۷
خدایا! گره از زبانم باز کن تا بفهمند چه می‌گویم
گفتگوی خدا با موسی مقطع است، جملات صریح کوتاه، درخواستهای ساده و در عین حال مهم، سرعت ذهن و نوع نگرش عمل‌گرایانه موسی را نشان می‌دهد که در پذیرش آنچه امر شده شکی ندارد.
-
یادداشت مهمان؛
حق کودکان برای دسترسی به کتاب و منابع آموزشی عصر دیجیتال
دسترسی کودکان نسل جدید به کتاب و منابع آموزشی از حقوق بنیادین و اساسی آنها است. با این حال، در بسیاری از نقاط جهان، کودکان به ویژه در جوامع فقیر یا مناطق محروم، از این حق محروم هستند.
-
نجوم در شعر فارسی/۴
روایت شاهنامه فردوسی از پدید آمدن آسمان‌ها
آسمان شب و اجرام سماوی و ستارگان و سیارات در شاهنامه فردوسی، جلوه‌های بسیاری دارند که از همان بخش نخست و در دیباچه به آنها اشاره شده است.
-
مطالعه و مرور؛
ایرانیان بیرون از ایران؛ پارسیان جوینده، جوانمرد و حق‌طلب
چه چیز در وجودشان آنها را به راه انداخته تا مسیرهای سخت را با وجود خطرات بپیمایند؟ نگاهی به تاریخ نشان می‌دهد که ایرانیان همواره این ویژگی جویندگی و پویندگی و حق طلبی را داشته‌اند.
-
یادداشت مهمان؛
تابوت سرگردان و چهره پنهان شر
در بخشی از داستان، رازها در کاروانسرا برملا می‌شوند تا مخاطب با خودش فکر کند تا کی و کجا می‌توانیم بخش شر وجود خودمان را پنهان کنیم؟