احساس نیاز برای تدبر در قرآن وجود ندارد/ مفاهیم قرآنی مبنای تصمیمات باشند

محمد انجم شعاع مدیرعامل اتحادیه مؤسسات قرآنی مردمی درباره اهمیت تدبر در قرآن به خبرنگار مهر گفت: مقام معظم رهبری در دیدار اخیر خود با فعالان قرآنی بر دو نکته تأکید داشتند که نشانه ضرورت ورود جدی به این موارد است. ایشان بر توجه به حفظ و همچنین تدبر در قرآن تاکید داشتند و حتی فرمودند که باید حداقل 15 میلیون نفر در زمینه تدبر در قرآن آموزش ببینند و با مفاهیم قرآن کاملا آشنا شوند. علاوه بر این تأکید فراوان معصومین(ع) درباره تدبر در قرآن هم دلیل محکمی برای ضرورت توجه به این امر است.

وی درباره چگونگی برنامه ریزی در این راستا گفت: برای شروع باید به ویژگیهای جامعه خود توجه کنیم و از قرآن در شیوه ابلاغ پیام خود بهره بگیریم.

انجم شعاع به تفاوت های زبانی اشاره کرد و گفت: جامعه ما با وجود مشابهت های زبانی و وجود برخی واژه های مشترک و مانوس در زمینه تدبر در قرآن با موانعی رو به روست. به عنوان مثال 12 هزار واژه قرآن کم کاربرد است و مردم با آن واژه ها مأنوس نیستند. علاوه بر آن مفاهیم 2 هزار واژه پرکاربرد قرآن هم با آنچه در ذهن مردم است، تفاوت دارد. بنابراین نیاز است برای آشنایی مردم با این واژگان کار جدی انجام شود.

رئیس اتحادیه مؤسسات قرآنی تصریح کرد: برخی شیوه ها مؤید آن است که برای آموزش واژه ها، آموزش اصول و قواعد زبان عربی هم ضروری است اما تجربه نشان داده که فقط عده محدودی به این شیوه علاقمندند.

وی ادامه داد: به زعم من بیشتر مردم در گام اول مایلند درباره آیه هایی آموزش ببینند که برای آنها کاربرد داشته باشد. به عنوان مثال چنانچه مردم معنی آیه امن یجیب مضطر اذا دعاه و یکشف السوء را بدانند در هنگام سختی ها درک درست تری از این آیه دارند و آن را ورد زبان و مبنای عمل خود قرار می دهند. بارها شاهد بودیم که مردم آیاتی را که درک کرده اند، مورد استفاده کلامی و عملی خود هم قرار می دهند. مثل همین آیه که قاطبه مردم معنای آن را با تمام وجود درک می کنند.

انجم شعاع گام اول انس با قرآن را چشاندن حلاوت آن به مردم معرفی کرد و افزود: مهمترین کار برای تحقق این امر فرهنگ سازی است. وقتی فرد می داند که هر ماده غذایی چه خواصی دارد با میل و رغبت بیشتری سراغ آن می رود. متاسفانه با وجود آنکه برای مفاهیم قرآن تبلیغ می شود اما نتوانستیم حلاوت آن را در کام مخاطب ایجاد کنیم چون اگر مخاطب شیرینی این امر را درک کند پس از آن خود پیگیر این مطالب می شود.

رئیس اتحادیه مؤسسات قرآنی رونق تدبر در قرآن را در گرو وجود مدیران و مسئولان مانوس با قرآن دانست و اضافه کرد: این امر منحصر در مسئولان فرهنگی و قرآنی نیست. باید در کلام، تصمیم و عمل تمام مسئولان بوی قرآن استشمام شود و متاسفانه چون بخشی از مدیران ما از نعمت انس با قرآن محرومند لذا در ابلاغیه ها و تصمیم گیری های دستگاه ها کمتر نشانه ای از تمسک به قرآن دیده می شود. در حالیکه با مراجعه به نامه های امام علی(ع) می بینیم که اوامر ایشان با اشاره به آیه های قرآن ابلاغ شده است.

این کارشناس فعالیت های قرآنی تصریح کرد: تا زمانی که مسئولان این نیاز را احساس نکنند نمی توانیم سراغ کارمندان آنها برویم و کار اثرگذاری انجام دهیم. مدیران باید از آیات مبتلابه کار و زندگی شان شروع کنند تا حلاوت آن آیه ها را بیشتر درک کنند.

وی ادامه داد: بحث تفسیر قرآن شیرینی های زیادی دارد که شما نمونه آن را در مباحث حجت الاسلام قرائتی می بینید که خیلی خوب با مردم ارتباط برقرار کرده است. البته به تجربه ثابت شده آیات مرتبط با قصه های قرآنی مخاطبان گسترده تری داشته است. به نظر می رسد توجه به شیوه هایی که قرآن در ابلاغ پیام خود به کار گرفته هم اهمیت زیادی دارد.

انجم شعاع درباره نهادهای مسئول در تدوین موضوعی آیه ها گفت: با تقسیم بندی که شورای توسعه فرهنگ قرآنی در شورای عالی انقلاب فرهنگی انجام داده بخش تدوین موضوعی محتوا احتمالا برعهده کمیسیون تحقیق و پژوهش آموزش عالی است. به هرحال نهادها و مؤسسه های پژوهشی قرآنی موظفند در این حوزه فعالیت کنند. اما به نظر می رسد که بیشترین نقش را در این زمینه حوزه های علمیه به عهده دارند.