به گزارش خبرگزاری مهر، برنامه این هفته «افق» راديو قرآن با حضور سیدمحسن موسوی بلده پیشکسوت قرآنی و علیاکبر توپچی رئیس فرهنگسرای قرآن و با اجرایکارشناسی محمدرضا پورمعین پخش شد.
سیدمحسن موسوی درباره آموزش تخصصی قرآن گفت: در تمام رشتههای علمی، فنی و مهارتی و حتی در امور زندگی یک ملت به نظر میرسد که افرادی باید باشند تا قلههای آن رشته و مهارت را فتح کنند و برفی که در قله است ذخیرهای برای دشت به حساب میآید و اگر برف نداشته باشد دامنه کوه همیشه خشک میماند.
وی ادامه داد: در هر رشتهای، عدهای باید اوج اطلاعات را داشته باشند و در هر رشته نیز افرادی هستند که به صورت متوسط اطلاعات را از قله میگیرند و به سایر مردم انتقال میدهند.
موسوی بلده در این بخش از سخنان خود با اشاره به اهمیت رشته تلاوت قرآن گفت: در این رشته باید قلهها و تخصصها را در ریزترین بخشها داشته باشیم و البته نیازی نیست که توده مردم خیلی به جزئیات تلاوت قرآن بپردازند، بلکه باید یک تلاوت صحیح و درست داشته باشند اما به هر حال گروهی باید به صورت تخصصی در این زمینه کار کنند و سیر معلومات آنها از قله به پایینتر بیاید.
علیاکبر توپچی نیز گفت: اگر بخواهیم یک اتفاق خوب و جامع در کشور بیفتد باید متخصصان در حوزه قرآنی را داشته باشیم و فضاي عمومی جامعه نیازمند هیجان و انگیزه است و متخصصان قرآنی میتوانند این انگیزه و هیجان را در جامعه ایجاد کنند.
در ادامه پورمعین از اساتید حاضر در برنامه خواست تا عنوان کنند که آیا نظام و سیستم جامعی برای آموزش قرآن در کشور وجود دارد یا خیر، که استاد موسویبلده در پاسخ به این پرسش گفت: به نظر نمیرسد که نظام جامعی برای آموزش تخصصی قرآن در کشور داشته باشیم و هرچند که موسساتی برای آموزش قرآن در کشور وجود دارند اما یک سیستم و نظام جامع به شمار میآید و نظام مدونی که انسان خیالش راحت باشد که آن قطار روی ریل افتاده است هنوز در کشور ایجاد نشده است.
موسویبلده ادامه داد: چهرههای قرآنی که در کشور به فعالیت در حوزه حفظ و قرائت قرآن میپردازند افرادی نیستند که از یک نظام و سیستم جامع قرآنی در آمده باشند بلکه به دلیل تلاش شخصی آنها بوده است.
توپچی اظهار کرد: در بحث تجوید و وقف و ابتدا که دامنه آنها بسیار عمیق شده و حتی تا حوزههای علمیه نیز در آن کار کردهاند، اگر برای قرائت قرآن با سایر حوزهها تفکیک قائل شویم باید یک تفکیک بین بحثهای تئوری قرآن و بحث عملی قرآن در نظر بگیریم و ما در بحث تئوری به یک نتایجی رسیدهایم اما یکی از مشکلات اصلی در بخش اجرایی و عملی یا بخش صوت و لحن است و در این حوزه دچار سلایق مختلف شدهایم.
پورمعین با اشاره به طرح ارزیابی قاریان و مدرسان قرآن که از سوی شورای عالی قرآن اجرا میشود، از استاد موسویبلده خواست تا عنوان کند کدام یک از دستگاههای قرآنی بهتر است در این حوزهها وارد شوند که استاد موسویبلده در پاسخ به این پرسش اظهار کرد: در حال حاضر یک شبکه مردمی داریم که همان جلسات قرآن است که در منازل بود و قاریانی که قبل از پیروزی انقلاب و بعد از انقلاب کار میکردند و این جلسات خانگی پس از انقلاب ادامه پیدا کرد.
وی یادآور شد: امروزه يكي از سازمانهایی که درگیر آموزش و تلاوت قرآن هستند سازمان دارالقرآن الکریم است و پس از آن سازمان اوقاف بود که عمدتاً در حوزه قرائت قرآن فعالیت داشت و این اواخر شاهد آن هستیم که شورای عالی قرآن و پس از آن معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي نیز فعالیت دارند اما هیئتها و جلسات خانگی نیز در سالهای گذشته در قالب موسسات قرآنی فعالیت دارند.
سیدعلی سرابی قائم مقام شورای عالی قرآن در ارتباط زنده تلفنی اظهار کرد: بهترین و مناسبترین و کارآمدترین شبکه آموزش تخصصی قرآن همان جلسات اساتید قرآنی است که سالها در این حوزه تلاش کردهاند و كار خود را ادامه میدهند.
وی درباره سومین دوره طرح ارزیابی و اعطای مدرک تخصصی به قاریان و مدرسان قرآن کریم گفت: این طرح با مشارکت اساتید قرآنی تصویب و از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی ابلاغ شد که در مجموع تحت عنوان شورای ارزیابی این طرح را تاکنون در دو دوره اجرا کردهایم و سومین دوره طرح نیز از یکشنبه 15 دیماه اجرا می شود.
سرابی ادامه داد: این طرح نقشه راهی برای تربیت و ارتقای قاریان و مدرسان قرآن است و تمام ویژگیها و خصوصیات و دانشهای نظری که یک قاری قرآن تا رسیدن به مرحله استانی باید پشت سر بگذارد در طرح گنجانده شده است. این طرح اگر چه طرح ارزیابی قاریان ناميده مي شود، اما خود طرح نقشه راهی برای کسانی است که علاقهمند به فعالیت تخصصی در این حوزه هستند و میخواهند تا مرحله استانی در حوزه قرائت پیش بروند.
توپچی رئیس فرهنگسرای قرآن با اشاره به برنامههای این فرهنگسرا گفت: به نظر میرسد ما هنوز به یک تعریف مشخص در نحوه صوت و قرائت قرآن نرسیدم و دچار یک مقدار سلایق شدهایم و و سبک قرائت قاریان جوان با قاریان پیشکسوت تاحدودی تفاوت پیدا کرده است و دلیل آن هم معرفي سبک قرائتهای مختلف به عنوان الگو به جوانان است.
وی ادامه داد: در مسابقات قرآن میبینیم که قاریانی هستند که حتی میتوانند بهتر از این و تاثیرگذارتر از این بخوانند اما یک حلقههای مفقوده در ذهن دارند و به نظر میرسد به یک کمال در این حوزه نرسیدهاند و این در حالی است که بسیاری از بزرگان در حوزه آموزش تاکید دارند نباید در آموزش روی یک نظریه تأکید داشته باشیم، بلکه باید یک حد مشترک که همه در آن اتفاق نظر دارند را ارائه کنیم.
موسویبلده به ارائه راهکاری برای ایجاد فضای تخصصی در حوزه آموزش قرآن پرداخت و اظهار کرد: به نظر میرسد آن سیر طبیعی که در جلسات قرآن سنتی بوده است که نسل اول قاریان کشور در آن به وجود آمدند و قاریان خوبی هم از این جلسات به وجود آمدند، اگر بتوانیم این شبکه قرآنی را احیا کرده و تقویت کنیم و برای آن چشمانداز تعریف کنیم اتفاق بسیار خوبی است و پای سازمانهای قرآنی نظام جمهوری اسلامی ایران به میان میآید.
وی با اشاره به چشمانداز 1404 گفت: یک جرقههایی در زمینههای قرآنی هماکنون زده میشود اما من فعالترین سازمان و نهاد قرآنی در زمینه آموزش عمومی و تخصصی را سازمان دارالقرآن الکریم وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی میدانم و این سازمان نسبت به سایر دستگاهها کار خود را تا حد امکان انجام داده است و هرچند که سازمانهای دیگر هم در این حوزه کار کردهاند اما هرگز به پای سازمان دارالقرآن الکریم نمیرسند.
موسویبلده یادآور شد: کار تخصصی در حوزه قرآن باید در قالب جلسات مردمی دنبال شود و سازمان دارالقرآن الکریم و سایر سازمانها باید خوراک معنوی و مادی داشته باشند و از جلسات سنتی و خانگی قرآن حمایت کنند تا از این طریق آموزش تخصصی قرآن در کشور ارتقا پیدا کند.
موسویبلده اظهار کرد: ما آرزو میکنیم که قلههای تخصصی ما پربارتر شوند و از این قله دشت هم سیراب شود و به جایی برسیم که قرآن را بفهمیم و بعد با آن بخوانیم؛ مانند مداحان که صحنه عاشورا را حس میکنند و با آن میخوانند.
نظر شما