از پندهای گیلگمش در یک نمایشگاه تا توجه به موتیف‌ حیوانی در مجسمه‌سازی

به گزارش خبرنگار مهر، نمایشگاه مجسمه‌های مجتبا رمزی با عنوان «پند سابیتو» که عصر جمعه ۱۹ بهمن در حمام تاریخی کاشف‌السلطنه افتتاح شد، به نمایش ۷ مجسمه برنزی از این هنرمند می‌پردازد که با المان‌هایی از اسطوره‌های ایرانی و تلفیق آنها با افسانه‌های کهن خلق شده‌اند. این نمایشگاه تا ۱۰ اسفند در حمام تاریخی کاشف‌السلطنه ادامه دارد.

در استیتمنت نمایشگاه به قلم این هنرمند آمده است: «زندگی بودنی کوتاه است، میان دو نبودن بیکرانه‌. آمدن، چگونه زیستن و رفتن از این درگاه کرانمند، دل‌مشغولی آدمیزاده است به روزگاران و جانمایه مجسمه‌های من در این نمایشگاه؛ با نیم‌نگاهی ستایشگر به افسانه‌های آفرینش و نمادهای ایرانِ کهن.»

مجتبا رمزی هنرمند مجسمه‌ساز در گفتگو با خبرنگار مهر درباره ایده خلق آثارش توضیح داد: من از روز اول کارم، با همین تم‌ها و ایده‌ها یعنی سر حیوانات و المان‌های اسطوره‌ای کار می‌کردم اما آنها به مرور قوام پیدا کردند و به آنچه که امروز هستند، رسیده‌اند. در واقع دوام و استمرار در کار، برای یک هنرمند بسیار مهم است البته منظور من این نیست که هنرمندان باید فقط روی یک ایده تمرکز کنند بلکه معتقدم اگر هنرمندی یک دل مشغولی خاص دارد، بهتر است همواره تلاش کند آثارش را با توجه به آن دل مشغولی خلق کند تا بتواند مخاطبان جدی خودش را پیدا کند زیرا فکر می‌کنم مخاطب جدی دنبال ایده‌ای است که بتواند گذشته، حال و آینده‌اش را ببیند.

وی در پاسخ به اینکه آیا در زمان کار به این فکر می‌کند که می‌تواند مخاطبان را با خود همراه کند یا خیر؟ گفت: برای من بسیار مهم است که حتی فقط یک مخاطب بیشتر داشته باشم. معتقدم هنرمندی که به مخاطب فکر نکند، اصلاً کار نمی‌کند یعنی هنرمندی که اثری را تولید می‌کند، دوست دارد ببیند که اثرش در مرکز توجه دیگران قرار گرفته و واکنشی که آن افراد در زمان دیدن اثرش نشان می‌دهند، برایش جذاب است. گاهی، یک هنرمند می‌خواهد ببیند فردی که هم‌وطنش نیست با دیدن اثرش چه واکنشی نشان می‌دهد چون اگر او بتواند با مخاطبانی که در سراسر جهان زندگی می‌کنند، ارتباط بگیرد، یک پله بالاتر می‌رود و می‌تواند گستره مخاطبانش را بیشتر کند.

رمزی درباره مخاطب جهانی آثارش نیز بیان کرد: ایده‌های من بسیار شخصی هستند و به دنیای درون آدمیزاد برمی‌گردند اما انسان هم هر کجا که باشد، انسان است و دل مشغولی‌هایی دارد بنابراین فکر می‌کنم کارهای من برای همه جذاب است. از طرف دیگر، من صفت‌های انسانی و قصه‌هایم را با استفاده از کاراکترهای حیوانات روایت می‌کنم و ابنای بشر از روزی که خلق شده‌اند، از موتیف‌های حیوانی برای انتقال پیام‌شان استفاده کرده‌اند.

وی در مورد المان‌هایی که در آثارش خلق می‌کند، گفت: من معمولاً از کاراکترهای چند حیوان محدود استفاده می‌کنم و به این امر توجه دارم که آن حیوان‌ها چه نوع ارتباطی با آدمیزاد دارند. مثلاً گاو در تاریخ فرهنگ و هنر انسان‌ها جایگاه ویژه‌ای دارد و من با همان جریانی که هست، همراه می‌شوم بنابراین سعی نمی‌کنم که اثر فی‌البداهه‌ای را خلق کنم. تاریخ فرهنگ و هنر انسان‌ها چنین بوده است، یعنی هر دوره فرهنگی و هنری جدید پایش را روی شانه فرهنگ و هنر تمدن قبل از خودش گذاشته و یک پله بالاتر رفته است.

این هنرمند مجسمه‌ساز درباره اینکه آیا هنرمند ایرانی را به صورت ویژه دوست دارد که از او الهام بگیرد، اظهار کرد: دوست داشتن و الهام گرفتن با هم متفاوت هستند؛ یعنی ممکن است گاهی من از کار مجسمه‌سازانی که کارشان را دوست دارم، الهام نگرفته باشم و در اصل منبع الهام همه‌مان یکی باشد. من کارهای پرویز تناولی و بهمن محصص را دوست دارم.

وی درباره اینکه انتزاعی که در کارهای بهمن محصص وجود دارد، در کارهای او نیز دیده می‌شود، عنوان کرد: همه کارهای من انتزاعی هستند اما در واقع از چند جهت می‌توان آثار انتزاعی را خلق کرد. هنرمندان با توجه به زاویه دیدشان کارهای انتزاعی را تولید می‌کنند.

رمزی در پایان در مورد نام‌گذاری نمایشگاه «پند سابیتو» گفت: سیدوری سابیتو اسم یکی از کاراکترهای داستان گیلگمش است. او در جایی کاراکتر اصلی را نصیحت می‌کند و صاحب‌نظران می‌گویند که این اولین نمونه ثبت شده از فلسفه «دم را غنیمت شمار» است. در فرهنگ ما، خیام نمونه بارز کسانی است که به این فلسفه اعتقاد دارد. بسیاری از فلاسفه یونانی نیز به این فلسفه معتقدند. تم نمایشگاه از پندهای سابیتو است و مخاطب را به این سمت سوق می‌دهد که برود و جستجو کند تا ببیند که سابیتو چه و که بوده است.