به گزارش خبرنگار مهر، ماه رمضان از پرفضیلت‌ترین ماه‌های سال و ماه میهمانی خداوند است. در این ماه درهای فیض و رحمت الهی باز می‌شود و همگان در ضیافت خداوند از برکات معنوی تنعم می‌کنند. رمضان پس از ماه‌های رجب و شعبان مقدمه‌ای برای خودسازی و زمینه سازی معنوی و دوری از گناهان و نزدیک شدن به خداوند است. روزه داری که از ابتدا تا انتهای این ماه بر مسلمان واجب شده است نیز زمینه معنوی آمادگی روح برای قرار گرفتن در جایگاه استغفار و پاک شدن از گناهان را فراهم می‌کند از این رو مسلمانان با شب زنده داری، تلاوت قرآن و اطعام و افطاری دادن، صدقه و روزه داری سعی در بهره‌مندی هرچی بیشتر از فضائل آن می‌کنند.
پیامبر گرامی اسلام درباره ماه رمضان و آمرزش گناهان در این ماه می‌فرمایند: «انما سمی الرمضان لانه یرمض الذنوب، ماه رمضان به این نام خوانده شده است، زیرا گناهان را می‌سوزاند.» ایشان همچنین فرموده‌اند «ای مردم! ماه خدا با برکت و رحمت و مغفرت به شما روی آورد، ماهی که نزد خدا از همه ماه‌ها برتر و روزهایش بر همه روزها و شب‌هایش بر همه شب‌ها و ساعاتش بر همه ساعات برتر است، ماهی است که شما در آن به میهمانی خدا دعوت شده و مورد لطف او قرار گرفته‌اید، نفس‌های شما در آن تسبیح و خوابتان در آن عبادت، عملتان در آن مقبول و دعایتان در آن مستجاب است. بهترین ساعاتی است که خداوند به بندگانش نظر رحمت می‌کند.»
شب قدر از شب‌هایی که برتر از هزار ماه است و فرشتگان در این شب به اذن خدا فرود می‌آیند و جمیع مقدرات بندگان را در طول سال تعیین می‌کنند. و وجود این شب در این ماه مبارک نعمت و موهبتی الهی بر امت پیامبر گرامی اسلام (ص) است و مقدرات یک سال انسان‌ها (حیات، مرگ، رزق و…) براساس لیاقت‌ها و زمینه‌هایی که خود آنها به وجود آورده‌اند تعیین می‌شود و انسان در چنین شبی با تفکر و تدبر می‌تواند به خود آید و اعمال یک سال خود را ارزیابی کند و با فراهم آوردن زمینه مناسب بهترین سرنوشت را برای خود رقم زند.
فضائل برشمرده شده در این ماه بی شک از آن کسانی است که حقیقت آن را درک کرده و با عمل و گفتار و کردار خود به آنها توصیه شده جامه عمل بپوشانند و در حالی که تمامی اعضا و جوارح از گناه و حرام به دور است با اخلاص و توکل و توسل به اهل بیت در زمینه عمل به دستورات الهی و احکام قرآن در راه خودسازی گام بردارند. تأثیر این ماه می‌تواند چنان باشد که در طول زندگی و دیگر ماه‌ها نیز آثاری از آن را در روح و جان داد.
در راستای بهره مندی هرچه بیشتر از فیوضات این ماه و قدم گذاشتن در مسیر خودسازی و تزکیه نفس حجت الاسلام سید محمدباقر علوی تهرانی در سلسله سخنرانی‌هایی به آداب ورود به ماه مبارک رمضان اشاره کرده است که خبرگزاری مهر بنا دارد تا در قالب گزارش‌هایی آن را به خوانندگان عرضه کند. در ادامه بخش سوم این سخنرانی را می‌خوانید.
معنای مهمانی خدا
اگر کسی بخواهد ببیند که در ماه رمضان نصیبی از آن را به خودش اختصاص داده یا نه، باید ببیند که در روز عید فطر ارتقا مقام پیدا کرده است یا نه. امیرالمؤمنین فرمودند: ای روزه‌دار! در امر خودت اندیشه کن. چرا که تو در این ماه مهمان پروردگارت هستی.
باید ببینیم که آیا برای مهمانی خدا آماده هستید؟ شما اگر به یک مهمانی خاص دعوت شوید بر اساس یک برنامه خودتان را برای آن مهمانی آماده می‌کنید. اما چرا در مواجهه با ماه رمضان اینگونه نیستید؟ یعنی برای شما ارزش ضیافت إلهی، از آن مهمانی خاص کم‌تر است؟
فرزند آیت الله غروی اصفهانی در شرح این سخن پیامبر که فرمودند: در این ماه به مهمانی إلهی دعوت گشته‌اید و از اهل کرامت إلهی قرار داده شده‌اید، می‌نویسد: بدان! این مهمانی، پذیرایی از جسم نیست و بدن تو به این مهمانی دعوت نشده است. بلکه روح توست که مهمان این ضیافت است. دعوت به ماه رمضان دعوت به بهشت است و غذاهای این مهمانی نیز از نوع غذاهای بهشتی است. اینجا تسبیح و تهلیل است و آنجا چشمۀ سلسبیل. شراب طهور در زندگی دنیا محبت خداست؛ و بهترین زمانی که برای فراهم ساختن آن مغتنم است همین ضیافتی است که ساقی‌اش همان میزبانش است. اگر کسی خودش را در بهشت نبیند با آمدن ماه رمضان غصه‌دار می‌شود.
ماه رمضان ماه سیر روحانی قلب
ما باید در ماه رمضان به گونه‌ای وارد بشویم که تلاش و سعی ما را بپذیرند. پس این سیر، یک سیر روحانی است نه سیر جسمانی. این سیر روحانی را هم برای قلب قرار داده‌اند. لذا قلب است که باید آماده ورود به ماه رمضان بشود. مقصود از قلب هم آن چیزی نیست که در جسم انسان قرار دارد. حضرت داوود در مناجات با پروردگار به او فرمود: هر پادشاهی خزانه‌ای دارد. پس خزانه تو کجا است؟ خداوند فرمود: خزانه من، همان قلب [انسان] است!
شما اگر کوچک‌ترین مشکلی در سلامتی خودتان احساس کنید به پزشک مراجعه می‌کنید. اما آیا تا به حال آزمایش داده‌اید تا ببینید بُعد روحانی شما در چه وضعیتی قرار دارد؟ اگر روزه برای بدن ضرر داشته باشد اما روح آماده بهره‌برداری از ضیافت إلهی باشد، آن سیر روحانی محقق می‌شود بدون آنکه شخص روزه گرفته باشد. به قلب خودتان نگاهی بیندازید و ببینید که آیا خداوند در آنجا حضور دارد؟ اگر جواب مثبت است بدانید که همین حالا در بهشت هستید.
گناه، عامل بازدارنده قلب از سیر روحانی
پس سیر در ماه رمضان، یک سیر روحانی است و ما با قلب‌مان به سوی خدا دعوت شده‌ایم. اگر برای قلب مانعی مانند گناه وجود داشته باشد این سیر روحانی محقق نمی‌شود. گناه با این لطیفه روحانی که حرم خداست کاری می‌کند که تبدیل به یک پدیده سخت و انکارکننده خداوند می‌شود. گناه این بلا را بر سر انسان می‌آورد. یک لطیفه روحانی تبدیل به یک پدیده سخت می‌شود.
حب به دنیا، منشأ و سبب کثرت گناهان
حضرت امیر می‌فرمایند: قلب‌ها سخت نمی‌شوند مگر به‌واسطه زیادی گناهان. حضرت عیسی هم فرمود: زیادی گناهان از حب دنیا نشأت می‌گیرد. پس کثرت گناه باعث قساوت قلب می‌شود و حب دنیا هم باعث کثرت گناه.
یک زمان قلب انسان ترکش می‌خورد اما یک زمان قلب او منهدم می‌شود. این دو با هم متفاوت هستند. ترکش زدن به قلب کار شیطان است اما انهدام قلب کار دنیا. انسان یک زمان دچار وسوسه شیطان می‌شود یک زمان هم دچار حاکمیت شیطان. یعنی شیطان آنچنان در شخص نفوذ کرده که دیگر از وجودش بیرون نمی‌آید. همین می‌شود که دیگر نمی‌تواند از ماه رمضان بهره ببرد.
امام صادق فرمودند: هر گاه مرد گناه کند در دل او نقطه سیاهی ایجاد می‌شود. اگر توبه کند محو می‌شود و اگر بر گناه بیفزاید آن سیاهی بر دلش غالب شود. چنین کسی هرگز سعادتمند نمی‌شود. آیا راهی وجود دارد که سیاهی بر قلب غالب نشود؟ بله! راه آن توبه است.
توبه، اولین گام در راه تدارک قلب برای مهمانی خدا
اولین گام برای آمادگی ماه رمضان توبه است. بسیاری از افراد بدون توبه وارد مهمانی خدا می‌شوند و انتظار دارند که بهره هم ببرند. لذا دو ماه رجب و شعبان را برای آمادگی و توبه از گناهان قرار داده‌اند.
فرق است بین توبه قلب و استغفار زبانی. توبه صحیح و مقبول، توبه قلب است. آنچه که ما معمولاً انجام می‌دهیم، استغفار زبانی است. باید برای توبه قلب برنامه داشت. استغفار شرایط دارد. البته ذکر استغفار هم مؤثر و نافع است اما یک مرتبه با زبان دل توبه کردن، بهتر از صدها هزار بار استغفار به زبان بدون توجه قلب است. پس گام اول برای سیر قلب و ورود به ماه رمضان یا همان بهشت، توبه است.
۱۵:۱۰ - ۱۴۰۳/۱۲/۲۸
نظر شما