خبرگزاری مهر، گروه استانها – کورش دیباج: همه ما از دوران کودکی با مفاهیمی مثل ریاضی، علوم و تاریخ آشنا شده‌ایم، اما کمتر پیش آمده که کسی به ما یاد بدهد چطور با پول رفتار کنیم. چطور درآمد داشته باشیم، چگونه آن را مدیریت کنیم، یا برای آینده پس‌انداز کنیم. این‌ها مهارت‌هایی هستند که اغلب در بزرگسالی، به روش آزمون و خطا یاد می‌گیریم و گاهی هزینه‌های سنگینی بابت اشتباهات مالی خود می‌پردازیم.
اما آیا بهتر نبود این مهارت‌ها را از همان دوران کودکی می‌آموختیم؟
در دبستان پسرانه حضرت ابوالفضل (ع)، کارگاهی برگزار شده که دقیقاً به همین هدف می‌پردازد؛ آموزش هوش مالی به کودکان، آن هم از طریق بازی و تجربه‌های واقعی. این کارگاه از ابتدای سال تحصیلی آغاز شده و تا پایان سال، هر هفته برگزار می‌شود. دانش آموزان مقاطع پنجم و ششم ابتدایی در آن یاد می‌گیرند که پول تنها یک ابزار برای خرج کردن نیست، بلکه می‌تواند وسیله‌ای برای ساختن آینده باشد. و در پایان بر اساس علاقه‌مندی به شغلی که دوست دارند در آینده داشته باشند ماکتی از آن شغل با پول توجیبی‌های خود ساخته و در نمایشگاهی به دید عموم می‌گذارند. اما این کارگاه چطور برگزار می‌شود و چه تأثیری روی دانش‌آموزان و خانواده‌هایشان گذاشته است؟
وقتی دانش‌آموزان با مفاهیم مالی بازی می‌کنند
برای بسیاری از کودکان، پول یک مفهوم مبهم و گاهی حتی بی‌اهمیت است. اما در این کارگاه، مفاهیم مالی از طریق بازی و فعالیت‌های عملی به آن‌ها آموزش داده می‌شود. دانش‌آموزان یاد می‌گیرند که چطور برای خودشان یک شغل فرضی در آینده تصور کنند، درآمدشان را محاسبه کنند و تصمیم بگیرند که چگونه آن را خرج یا پس‌انداز کنند.
محمدرضا، یکی از دانش‌آموزان شرکت‌کننده، می‌گوید: همیشه فکر می‌کردم پول فقط برای خرج کردن است! ولی اینجا فهمیدم که می‌توانم آن را مدیریت کنم، پس‌انداز کنم و حتی با آن کارهای بهتری انجام بدهم.
امیرعلی، یکی دیگر از دانش‌آموزان، یادگیری در این کارگاه را یک تجربه واقعی می‌داند: اینکه فقط درباره پول صحبت کنیم، کافی نیست. ما اینجا شغل انتخاب کردیم، درآمد و هزینه‌های فرضی خودمان را نوشتیم و دیدیم چطور می‌توانیم بهتر خرج کنیم. این خیلی جالب بود!
والدین چه می‌گویند؟
تأثیر این آموزش‌ها فقط محدود به مدرسه نیست. والدین هم متوجه تغییرات فرزندانشان شده‌اند و برخی حتی می‌گویند که این آموزش‌ها تأثیری در سبک زندگی خانواده نیز داشته است.
مادر یکی از دانش‌آموزان که در نمایشگاه جنبی ین کارگاه حضور دارد به خبرنگار مهر می‌گوید: پسرم قبلاً هر پولی که دستش می‌رسید، سریع خرج می‌کرد. اما حالا وقتی پول توجیبی می‌گیرد، به من می‌گوید که بخشی را برای خریدهای مهم‌تر پس‌انداز کرده است!
پدر یکی دیگر از دانش‌آموزان معتقد است که این آموزش‌ها برای نسل جدید ضروری است: ما در مدرسه این چیزها را یاد نگرفتیم و بسیاری از مشکلات مالی ما از همین نداشتن آموزش ناشی شد. اینکه فرزندانمان از حالا سواد مالی پیدا کنند، یعنی آینده‌ای روشن‌تر برای آن‌ها.
چرا مدارس به چنین آموزش‌هایی نیاز دارند؟
رضا سیاحیان، مدیر مدرسه حضرت ابوالفضل، درباره اهمیت این کارگاه می‌گوید: مدرسه فقط جایی برای یادگیری دروس تئوری نیست. ما وظیفه داریم دانش‌آموزان را برای زندگی واقعی آماده کنیم. سواد مالی یکی از مهارت‌هایی است که در آینده آن‌ها تأثیر مستقیم خواهد داشت.
اما این کارگاه چگونه طراحی شده و چه اصولی را دنبال می‌کند؟
نفیسه سادات موسوی‌زاده، طراح و برگزارکننده این کارگاه، تأثیر آن را بسیار فراتر از کلاس‌های مدرسه می‌داند و به خبرنگار مهر می‌گوید: متأسفانه خیلی از ما بزرگسالان، مهارت مدیریت مالی را به‌سختی و با تجربه‌های تلخ یاد گرفته‌ایم. هدف ما این است که نسل جدید را از همان ابتدا با این مهارت‌ها آشنا کنیم تا در آینده دچار مشکلات مالی نشوند.
او تأکید می‌کند که این کارگاه یک برنامه کوتاه‌مدت نیست، بلکه از ابتدای سال تحصیلی آغاز شده و تا پایان سال، هر هفته یک جلسه برگزار می‌شود: می‌خواهیم این مفاهیم برای بچه‌ها عادی شود، به بخشی از زندگی‌شان تبدیل شود، نه اینکه فقط یک کلاس تئوری باشد که بعد از مدتی فراموش کنند.
هوش مالی، مهارتی که آینده را می‌سازد
فاطمه شاکرین، مربی این کارگاه، معتقد است که یادگیری سواد مالی از دوران کودکی می‌تواند سرنوشت اقتصادی افراد را تغییر دهد. او به خبرنگار مهر می‌گوید: بچه‌ها در این کارگاه فقط یاد نمی‌گیرند که پس‌انداز کنند، بلکه مفهوم تصمیم‌گیری اقتصادی را هم درک می‌کنند. اینکه چطور انتخاب‌های مالی‌شان روی آینده تأثیر می‌گذارد. این چیزی است که ما بزرگ‌ترها خیلی دیر یاد گرفتیم.
این مربی به یکی از نکات مهم این آموزش‌ها اشاره می‌کند: دانش‌آموزان یاد می‌گیرند که همیشه لازم نیست برای داشتن پول بیشتر، سخت‌تر کار کنند، بلکه باید هوشمندانه‌تر تصمیم بگیرند. این یعنی همان چیزی که ما به آن هوش مالی می‌گوئیم.
سرمایه‌گذاری روی نسل آینده
برگزاری کارگاه سواد مالی در این مدرسه، نمونه‌ای از آموزشی است که می‌تواند تأثیر عمیقی بر آینده کودکان بگذارد. دانش‌آموزانی که امروز یاد می‌گیرند چگونه درآمد و هزینه‌هایشان را مدیریت کنند، فردا تبدیل به بزرگسالانی آگاه و توانمند خواهند شد. شاید این بچه‌ها امروز فقط در حال بازی با اعداد و مفاهیم مالی باشند، اما در حقیقت، آن‌ها در حال ساختن آینده‌ای روشن‌تر برای خود و جامعه‌شان هستند.
نظر شما