استفاده از آبگرمکن خورشیدی در همه ساختمان‌های اصفهان الزامی می‌شود؟

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- فریاد پرهیز*: با توجه به بحران‌های زیست‌محیطی و افزایش تقاضا برای انرژی در سطح جهانی، استفاده از منابع انرژی تجدید پذیر به یکی از اولویت‌های اساسی تبدیل شده است و اکنون پنل‌های خورشیدی به عنوان یکی از مؤثرترین راهکارها برای تولید انرژی پاک و پایدار شناخته می‌شوند.

یکی از دلایل اصلی اهمیت استفاده از پنل‌های خورشیدی، کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی است استفاده از سیستم‌های انرژی‌های تجدیدپذیر و از جمله انرژی‌های خورشیدی، یکی از راهکارهای کاهش مصرف انرژی نهایی و انرژی اولیه ساختمان‌ها است.

برای کاهش مصرف انرژی نهایی و انرژی اولیه ساختمان‌ها، نه تنها می‌بایست نیاز انرژی ساختمان‌ها کاهش یابد، بلکه بخشی از انرژی موردنیاز می‌تواند توسط سیستم‌های انرژی‌های تجدیدپذیر تولید شود.

آمارها نشان می‌دهند که در سال ۲۰۲۲، بیش از ۱۰۰ گیگاوات ظرفیت نصب شده پنل‌های خورشیدی در ایالات متحده، ۵۰ گیگاوات در چین و ۲۰ گیگاوات در آلمان ثبت شده است. این ارقام نشان‌دهنده رشد سریع و رو به افزایش استفاده از انرژی خورشیدی در کلانشهرهای جهان است.

همچنین، طبق گزارش‌ها، در برخی از شهرهای بزرگ مانند سانفرانسیسکو و نیویورک، بیش از ۳۰ درصد ساختمان‌ها مجهز به سیستم‌های خورشیدی هستند.

در ایران نیز با توجه به تغییرات جمعیتی و اقلیمی و نیاز به حفظ محیط زیست، انتقال به انرژی‌های تجدید پذیر مانند انرژی خورشیدی در کشور امری ضروری است اما علی رغم وجود منابع غنی نفت و گاز، هنوز بسیاری از ساختمان‌های ما به این منابع متکی است.

در این راستا یکی از بخش‌های پروژه» مطالعات و تدوین ضوابط طراحی پایدار و اقلیمی ساختمان‌های شهر اصفهان «با موضوع «سیستم‌های انرژی‌های تجدیدپذیر»، به تدوین ضوابط شهرسازی و معماری استفاده از آبگرمکن های خورشیدی و سیستم‌های فتوولتائیک به تفکیک کاربری‌های عمده می‌پردازد.

در این بخش ابتدا پتانسیل استفاده از سیستم‌های خورشیدی در ساختمان. های شهر اصفهان بررسی، مطابقت زمانی نیاز انرژی ساختمان‌ها و تولید انرژی توسط سیستم‌های خورشیدی تعیین و سطح مفید بام برای کاربرد سیستم‌های خورشیدی از روش‌های مختلف و از جمله با استفاده از نمونه‌های موردی محاسبه شده است.

با استفاده از شبیه سازی سیستم‌های خورشیدی با نرم افزار شبیه سازی سیستم‌های خورشیدی Polysun، میزان بهینه پارامترهای مؤثر بر میزان تولید انرژی و بهره وری این سیستم‌ها از قبیل زاویه جهت و شیب پنل ها و کلکتورهای خورشیدی و حجم بهینه منبع ذخیره حرارت در سیستم‌های حرارتی-خورشیدی تعیین شد.

البته در این بخش همچنین میزان تولید انرژی توسط این سیستم‌ها در اقلیم شهر اصفهان، ظرفیت مناسب سیستم‌های خورشیدی برای ساختمان‌های مختلف و دوره بازگشت سرمایه کاربرد آنها در ساختمان‌ها با کاربری‌های مختلف محاسبه شد.

مبنای تصمیم گیری در مورد کاربرد سیستم‌ها خورشیدی در ساختمان‌ها در کنار میزان تولید انرژی و مطابقت آن با میزان نیاز انرژی ساختمان‌ها، شرایط اقتصادی کاربرد این سیستم‌ها و دوره بازگشت سرمایه کاربرد آنها بوده است.

با اجرای این راهکارها، می‌توان به ترویج استفاده از پنل‌های خورشیدی در ساختمان‌های کلانشهرهای ایران کمک کرده و به سمت یک آینده پایدارتر رهسپار شد و ضرورت دارد که سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان شهری در اصفهان، اقدامات لازم را برای ترویج این فناوری و ایجاد زیرساخت‌های مناسب انجام دهند.

در این راستا، معاونت شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان با تدوین ضوابط برای استفاده از پنل‌های خورشیدی (آبگرمکن های خورشیدی) در ساختمان‌ها گامی مؤثر در جهت حرکت به سوی استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر برداشته است.

براین اساس در شهر اصفهان و با مصوبه کمیسیون ماده پنج کاربری عمومی، تجاری و مسکونی ساختمان‌های گروه‌های «ج» (ساختمان‌های ۶ تا ١٠ طبقه و با زیربنای حداکثر ۵۰۰۰ متر) و «د» (ساختمان‌های بیش از ١٠ طبقه و با متراژ بیش از ۵۰۰۰ متر) شهر اصفهان ملزم به استفاده از آبگرمکن خورشیدی هستند.

در ساختمان‌های با کاربری بهداشتی این اقدام اجباری نیست و در گروه‌های «الف» و «ب» نیز نصب آبگرمکن خورشیدی توصیه‌ای است همچنین استفاده از پنل‌های خورشیدی در تمامی گروه‌های ساختمانی در مصوبات فوق به صورت توصیه‌ای آمده است.

** رئیس اداره مطالعات و برنامه ریزی شهری معاونت شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان