نقش صنایع تبدیلی برای تکمیل مزارع پرورش ماهی در جوار«قزل‌اوزن»

خبرگزاری مهر -گروه استان‌ها: شهرستان ماهنشان با وجود همجواری با رودخانه خروشان قزل‌اوزن و شرایط آب و هوایی مناسب، به یک مرکز بالقوه برای توسعه مزارع پرورش ماهی تبدیل شده است.

این مزارع نه تنها باعث رونق اقتصادی منطقه شده‌اند، بلکه بستر اشتغال برای تعداد قابل‌توجهی از ساکنان شهرستان را نیز فراهم کرده‌اند.

با این حال، علی‌رغم وجود چنین پتانسیل‌های فراوان، هنوز این ظرفیت‌ها به‌طور کامل در ماهنشان شکوفا نشده و تحقیقات کافی برای بهره‌برداری از آن‌ها انجام نشده است.

مزارع پرورش ماهی در مانشان؛ الگوی موفق از سرمایه گذاری برای تولید

ستون فقرات اقتصادی شهرستان ماهنشان، مزارع پرورش ماهی هستند اما صنایع تبدیلی و تولیدی مرتبط با این حوزه در شهرستان به شدت ضعیف و محدود است.

در حال حاضر تنها چند واحد صنعتی فعال و نیمه‌فعال در این زمینه فعالیت می‌کنند که قادر به پاسخگویی به حجم تولید ماهی در منطقه نیستند.

این شکاف در صنایع تبدیلی باعث شده است که ماهی ماهنشان هنوز به‌عنوان یک برند معتبر شناخته نشود و نتواند در سطح استان‌های دیگر و حتی در مقیاس ملی و بین‌المللی به‌عنوان نمادی از این شهرستان مطرح شود.

توسعه صنایع تبدیلی مرتبط با پرورش ماهی در ماهنشان می‌تواند به افزایش ارزش‌افزوده و زمینه‌سازی برای اشتغال بیشتر کمک کند

از سوی دیگر، توسعه صنایع تبدیلی مرتبط با پرورش ماهی در ماهنشان می‌تواند به افزایش ارزش‌افزوده و زمینه‌سازی برای اشتغال بیشتر کمک کند.

تولید محصولاتی مانند ماهی دودی، ماهی شور، فیله ماهی، کنسرو ماهی و سایر فرآورده‌های دریایی علاوه بر افزایش درآمد تولیدکنندگان، می‌تواند باعث معرفی ماهنشان بهعنوان قطب تولید ماهی با کیفیت در کشور شود.

برای تحقق شعار سال، که بر سرمایه‌گذاری برای تولید تأکید دارد، در حوزه پرورش ماهی ماهنشان، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و اقداماتی فوری هستیم.

به‌طور خاص، تسهیل سرمایه‌گذاری در صنایع تبدیلی از طریق ارائه تسهیلات مالی کم‌بهره و معافیت‌های مالیاتی می‌تواند سرمایه‌گذاران را به ایجاد واحدهای فرآوری و بسته‌بندی ماهی در ماهنشان ترغیب کند.

علاوه بر این، باید از واحدهای تولیدی موجود حمایت‌های مالی و فنی به عمل آورد. اعطای مشاوره‌های تخصصی، آموزش نیروی انسانی و کمک به بهبود بازاریابی محصولات می‌تواند به توسعه این واحدها کمک شایانی کند.

ایجاد خوشه صنعتی پرورش ماهی می‌تواند ارتباطات بین تولیدکنندگان، فرآوری‌کنندگان و سایر فعالان این حوزه را تقویت کند

ایجاد خوشه صنعتی پرورش ماهی نیز می‌تواند ارتباطات بین تولیدکنندگان، فرآوری‌کنندگان و سایر فعالان این حوزه را تقویت و زمینه هم‌افزایی و تبادل تجربیات را فراهم کند.

منصور حقی‌راد، مدیرکل شیلات استان زنجان، با اشاره به وجود چندین واحد بسته‌بندی، عرضه و تولید ماهی در شهرستان ماهنشان، بر اهمیت فرآوری ماهی و صادرات آن تاکید کرد.

وی اظهار داشت: در بحث فرآوری ماهی و صادرات آن حتماً باید کد رجیستر وجود داشته باشد و از طریق استانداری و شرکت خرم پروتئین در صدد دریافت کد IR هستیم.

مدیرکل شیلات استان زنجان با بیان اینکه در سال گذشته حدود ۱۰ هزار تن ماهی از استان زنجان صادر شده است، افزود: چندین واحد عرضه و بسته‌بندی و فرآوری ماهی وجود دارد در شهرستان ماهنشان فعال هستند که روزانه مقادیر زیادی ماهی را پاکسازی، بسته‌بندی، فریز و عرضه می‌کنند.»

محدودیت‌های آبی از چالش‌های پیش روی توسعه صنعت پرورش ماهی است

وی محدودیت‌های آبی را یکی از چالش‌های پیش روی توسعه صنعت پرورش ماهی عنوان کرد و گفت: در کل کشور محدودیت‌هایی در زمینه آب وجود دارد، اما می‌توان با افزایش بهره‌وری آب کشاورزی در سطح کشاورزی، توسعه و عملکرد تولیدات را افزایش داد.

حقی‌راد گریزی به تحقق سرمایه‌گذاری برای تولید زد و خاطرنشان کرد: تحقق این امر را مستلزم مهیا شدن شرایط و همکاری و توجه نهادهای مرتبط دانست.

وی با اشاره به وجود متقاضی برای سرمایه‌گذاری در حوزه تولید، اظهار داشت: بحث اصلی حرایم بهداشتی و قوانین موجود است که هر ساله ابلاغ می‌شود و یک مجموعه قواعد و دستورالعمل‌ها در حیطه ما وجود دارد.

مدیرکل شیلات استان زنجان عنوان کرد: اگر این اتفاقات بیفتد، زمینه برای سرمایه‌گذاری و تولید فراهم است و کافیست شرایط مهیا شود.

حقی راد محدودیت‌های موجود را موجب دشوارتر شدن فرآیند سرمایه‌گذاری دانست و بر لزوم همکاری آب منطقه‌ای تاکید کرد.

وی با اشاره به وجود شرایط خاص و خشکسالی‌های موجود، گفت: این نهاد تاکید بر مصرف آب بهینه دارد.

دشت‌های آزاد مانند دشت سلطانیه و خدابنده مناسب برای توسعه صنعت پرورش ماهی است

حقی‌راد، دشت‌های آزاد مانند دشت سلطانیه و خدابنده را مناسب برای توسعه صنعت پرورش ماهی دانست، اما با اشاره به وجود چاه‌های بسیار عمیق در این مناطق، گفت: فعلاً هدفی که داریم توسعه پایدار است.

وی پیش‌بینی تولید نزدیک به ۱۰ هزار تن ماهی برای سال جاری را اعلام کرد و گفت: بیش‌تر تاکید ما در بحث فرآوری است تا بتوانیم به بازار برسانیم.

مدیرکل شیلات استان زنجان در پایان بر کیفیت و تولید و بسته‌بندی تاکید کرد تا بتوان محصولات را به نحو مطلوب به بازار عرضه کرد.

با تکیه بر ظرفیت‌های ویژه ماهنشان در پرورش ماهی، سرمایه‌گذاری هدفمند در صنایع تبدیلی، کلید تحول اقتصادی این شهرستان است.

این مهم، با همکاری مسئولان، بخش خصوصی و اهالی از طریق تسهیل سرمایه‌گذاری، حمایت از تولیدکنندگان، ایجاد خوشه صنعتی، بازاریابی قوی و توجه به کیفیت دست‌یافتنی است و رونق و اشتغال را به ارمغان می‌آورد.

بازاریابی و برند سازی نیز از دیگر نکات مهمی هستند که باید به آن‌ها توجه شود، برای معرفی ماهی ماهنشان به‌عنوان یک برند معتبر، باید برنامه‌ریزی دقیقی در سطح بازاریابی و تبلیغات صورت گیرد.

شرکت در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی، ایجاد فروشگاه‌های زنجیره‌ای عرضه محصولات در کنار استفاده از ظرفیت‌های فضای مجازی، می‌تواند به افزایش شناخت و فروش محصولات این شهرستان کمک کند. همچنین، توجه به کیفیت محصولات تولیدی از مهم‌ترین عوامل موفقیت در بازار محسوب می‌شود.

نظارت دقیق بر فرآیند تولید، استفاده از مواد اولیه مرغوب و رعایت استانداردهای بهداشتی و کیفیت می‌تواند به ایجاد اعتماد در مصرف‌کنندگان و جایگاه مناسب‌تری برای محصولات ماهی ماهنشان کمک کند.

با توجه به ظرفیت‌های ویژه شهرستان ماهنشان در زمینه پرورش ماهی، سرمایه‌گذاری در صنایع تبدیلی مرتبط با آن می‌تواند سبب تحولی اساسی در اقتصاد این منطقه شده و زمینه رونق اقتصادی و اشتغال گسترده‌تری را فراهم آورد.

تحقق این اهداف نیازمند همکاری و عزم جدی مسئولان، مشارکت فعال بخش خصوصی و تلاش همه جانبه اهالی شهرستان است.

محمدحسین عجملو، پرورش‌دهنده نمونه ماهی سردآبی در استان، بر نقش حیاتی صنایع تبدیلی و بسته‌بندی در توسعه صنعت پرورش ماهی شهرستان ماهنشان تاکید کرد.

کمبود صنایع تبدیلی منجر به خام‌فروشی محصولات تولیدی می‌شود

وی با اشاره به اینکه کمبود این صنایع منجر به خام‌فروشی محصولات تولیدی می‌شود، اظهار داشت: اگر یک تن ماهی فرآوری و به مشتقات مختلف تبدیل شود، با قیمت چند برابر به فروش خواهد رسید در حالی که ماهی خام با قیمت بسیار پایین‌تری خریداری می‌شود.

پرورش‌دهنده نمونه ماهی سردآبی یادآور شد: حتی پاک‌سازی ماهی که در حال حاضر در شهرستان انجام می‌شود، اگر به‌طور کامل فرآوری شود، ماهی‌های تولیدی با قیمتی بسیار بیش‌تر به فروش خواهند رفت و وضعیت از نظر صرفه اقتصادی بهبود خواهد یافت.

وی با تاکید بر اینکه در برخی موارد، مجتمع‌ها و مصرف‌کنندگان، ماهی را به صورت آماده، پاک‌شده، بسته‌بندی شده و تکمیل‌شده درخواست می‌کنند، گفت: اما این امکان غالباً در شهرستان ماهنشان وجود ندارد و خریداران مجبور به خرید از سایر شهرستان‌های تولیدکننده ماهی می‌شوند.

عجملو با بیان اینکه تولیدکننده گاهی ناچار است برای تکمیل فرایند تولید و بسته‌بندی و فرآوری به شهرهایی که این امکانات و واحدهای تولیدی را دارند مراجعه کند، گفت: این امر هزینه‌های جا به جایی را به تولیدکننده تحمیل می‌کند، در حالی که اگر صنایع تبدیلی و بسته‌بندی در شهرستان ماهنشان به‌طور کامل مستقر باشد، این شرایط وجود نخواهد داشت.

وی ادامه داد: در صورت وجود و تکمیل بودن چرخه در واحدهای فرآوری، تولید و بسته‌بندی با قیمت کم‌تری انجام خواهد شد که قیمت تمام شده ماهی را کاهش می‌دهد.

پرورش‌دهنده نمونه ماهی سردآبی در ادامه تاکید کرد: در نتیجه ماهی تولید شده با قیمت مناسب‌تری به فروشنده عرضه خواهد شد و تمایل به خرید افزایش خواهد یافت.

مراکز فرآوری ماهی در شهرستان ماهنشان پاسخگوی حجم تولیدات نیستند و فرایند تولید، بسته‌بندی و فرآوری به طور کامل انجام نمی‌شود

وی با اشاره به وجود چند مرکز فرآوری و بسته‌بندی ماهی در شهرستان ماهنشان، اظهار داشت: این مراکز نیز با توجه به حجم تولید ماهی در شهرستان، پاسخگوی نیاز مزارع و تولیدات آن‌ها نیستند و اقدامات و فرایند تولید، بسته‌بندی و فرآوری به طور کامل انجام نمی‌شود.

عجملو، راهکار رونق صنعت پرورش ماهی در ماهنشان را حمایت از مزارع پرورش ماهی توسط بانک‌ها و شیلات عنوان کرد و اظهار داشت: اگر این مزارع از طریق دریافت تسهیلات، دستگاه‌های لازم و پیشرفته مانند اوزون‌ساز خریداری کرده و فرایند تولید را افزایش دهند و بانک‌ها وام‌های با درصد پایین برای این اقدامات را در اختیار تولیدکننده قرار دهند و تولیدکننده را ملزم کنند که در همین راستا وام عرضه شده را به کار بگیرند، از طرف دیگر تولید افزایش پیدا کرده و به نوعی تحقق شعار سال اتفاق می‌افتد.

این فعال صنعت پرورش ماهی با تاکید بر لزوم استفاده از روش‌های نوین آبیاری و پرورش ماهی، بیان داشت: با وجود کم‌آبی‌های موجود، کشاورزان با این وام‌ها اقدام به خرید دستگاه‌های صنعتی کنند که در شرایط کم‌آبی علاوه بر مصرف آب کم، افزایش تولید داشته باشند، زیرا در روش صنعتی مصرف آب بسیار کم‌تر از روش سنتی است.

وی هشدار داد: اگر مزارع پرورش ماهی مکانیزاسیون نشود و با روش سنتی به پرورش ماهی ادامه دهند، با توجه به وجود کم‌آبی‌ها طی سال‌های اخیر، تمامی مزارع پرورش ماهی رو به تعطیلی گذاشته و از بین خواهند رفت.

عجملو ابراز امیدواری کرد که با حمایت‌های لازم و سرمایه‌گذاری‌های هدفمند، مزارع پرورش ماهی به سمت مکانیزاسیون پیشرفت کنند و تولید افزایش یافته و مصرف آب کاهش پیدا کند.