کوچ شاغلان صنعتی؛ ۲۳۱ هزار نفر از کارخانه‌ها رفتند

به گزارش خبرنگار مهر، تولید ناخالص داخلی کشور از سه بخش صنعت، کشاورزی و خدمات تشکیل می‌شود، از همین رو جمعیت شاغل ایران در یکی از این سه بخش مشغول به کار هستند. سهم بخش‌ها از اشتغال به معنی نسبت جمعیت شاغل در هر بخش به کل شاغلان کشور است. همچنین به دلیل ماهیت فصلی بازار کار، مقایسه‌ها و تحلیل‌ها براساس فصل‌های یکسان انجام می‌شود. از نظر سهم از اشتغال، پس از خدمات، به ترتیب صنعت و کشاورزی قرار گرفته است.

بررسی‌ها از آخرین وضعیت اشتغال در بخش صنعت کشور حکایت از آن دارد که در زمستان سال گذشته ۸ میلیون و ۱۴۴ هزار و ۱۰۸ نفر در این بخش مشغول به کار بوده‌اند که یعنی ۳۳.۵ درصد از کل اشتغال کشور مختص بخش صنعت بوده است.

تعداد شاغلان صنعتی در نقاط شهری ۶ میلیون و ۵۹۰ هزار و ۲۷۷ نفر و در نقاط روستایی یک میلیون و ۷۸۵ هزار و ۱۶۹ نفر بوده است. نکته قابل توجه آنکه تعداد شاغلان صنعتی نقاط شهری و روستایی نسبت به پاییز سال قبل به ترتیب با کاهش ۳۷ هزار و ۷۱ نفر و ۵۴ هزار و ۹۲۰ نفری (۰.۷ درصد) مواجه شده است.

همچنین بررسی‌ها نشان می‌دهد که تعداد شاغلان صنعتی مرد ۷ میلیون و ۲۷۶ هزار و ۵۸۶ نفر و تعداد شاغلان صنعتی زن ۸۶۷ هزار و ۴۳۳ نفر بوده است که از نظر رشد نیز تعداد شاغلان صنعتی مرد بیشتر از زن بوده است؛ به این ترتیب در زمستان سال گذشته برای ۱۳۳ هزار و ۴۵۳ مرد شغل ایجاد شده اما ۸۲ هزار و ۹۶۵ زن شغل خود را از دست داده‌اند.

بیکاری ۲۳۱ هزار و ۳۳۹ نفر به فاصله پاییز تا زمستان

در زمستان سال ۱۴۰۲ شاغلان در بخش صنعت ۸ میلیون و ۹۳ هزار و ۵۳۱ نفر بودند، زمستان سال ۱۴۰۳، ۵۰ هزار و ۴۸۷ نفر به تعداد آنها افزوده شده است.

با این حال تعداد شاغلان صنعتی در زمستان نسبت به پاییز کاهش یافته به گونه‌ای که در پاییز ۱۴۰۳، ۸ میلیون و ۳۷۵ هزار و ۴۴۷ نفر در این بخش مشغول به کار بوده‌اند در حالی که این رقم در زمستان به ۸ میلیون و ۱۴۴ هزار و ۱۰۸ نفر یعنی ۲۳۱ هزار و ۳۳۹ نفر از تعداد شاغلان به فاصله پاییز تا زمستان کاسته شده است.

به نظر می‌رسد چالش بنگاه‌های صنعتی در زمینه تأمین منابع و سرمایه در گردش، تأمین ارز و مواد اولیه در کنار محدودیت‌های انرژی و رکود تقاضا باعث شده است این بنگاه‌ها با بخشی از ظرفیت خود مشغول به فعالیت باشند و اشتغال‌زایی در صنعت روندی کاهشی داشته باشد.

نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که صنایع خرد نقش قابل‌توجهی در اشتغال مستقیم صنعتی دارند و وضعیت اشتغال این صنایع تأثیر مستقیمی بر وضعیت کل اشتغال صنعت دامن می‌زند.

وضعیت اشتغال صنعتی طی ۶ سال گذشته

بر اساس این گزارش، بررسی وضعیت سهم بخش صنعت از تعداد شاغلین کل کشور طی بازه زمانی ۱۳۹۵-۱۴۰۳ نشان می‌دهد که کمترین رقم مربوط به سال ۹۵ با ۳۱.۹ درصد و بیشترین رقم نیز مربوط به پاییز سال ۱۴۰۰ با ۳۴.۷ درصد بوده است.

بر این مبنا سهم بخش صنعت از تعداد شاغلین کل در سال ۹۵ حدود ۳۱.۹ درصد بوده که در سال ۹۶ با اندکی رشد به ۳۲ درصد رسید و در سال‌های ۹۷ و ۹۸ نیز در همین نرخ باقی ماند.

از ابتدای سال ۹۹ نیز که همزمان با شیوع ویروس کرونا شد و به تبعیت از آن بخش خدمات دچار صدمات زیادی شد، نقش این بخش از بازار کار کشور کاهش و در نتیجه سهم بخش صنعت از تعداد شاغلین کل کشور افزایش یافت و به ۳۳.۳ درصد رسید و جای بخش خدمات را پر کرد.

این روند تا پاییز سال ۱۴۰۰ نیز ادامه یافت و این سهم به ۳۴.۷ درصد هم رسید، این عدد بالاترین سهم بخش صنعت از تعداد شاغلین کل در چند سال گذشته محسوب می‌شد.

پس از پاییز سال ۱۴۰۰ این سهم رو به کاهش بود و در سال ۱۴۰۱ به ۳۳.۶ درصد رسید، اما مجدد در سال ۱۴۰۲ روند افزایشی شد و به ۳۴.۹ درصد رسید.