به گزارش خبرگزاری مهر، روزنامه «همشهری» در گزارشی به نقد سریال ازازیل از نگاه بینندگان و کناره‌گیری فتحی از ساخت فصل دوم این سریال پرداخت و نوشت: «ازازیل» خیلی پرسروصدا آمد، اما هرچه جلوتر رفت، معلوم شد آن همه هیاهو برای هیچ بوده. اول که ماجرای آن عروسک‌های بدشکل و بدریخت را در فضای مجازی راه انداختند، برای بازاریابی سریال. بعد بهرنگ علوی آمد و در ویدئویی از سرقت از ماشینش و گذاشتن یکی از آن عروسک‌ها در ماشینش خبر داد. بعد معلوم شد اینها همه کمپین تبلیغاتی سریال جدید حسن فتحی است و سروکله بیلبوردهای سریال در شهر پیدا شد. رسانه‌ها داستان پلیسی سریال جدید فتحی را با آب‌وتاب فراوان شرح دادند و آن را با سریال‌های پلیسی موفق شبکه نمایش خانگی مقایسه کردند.
خلاصه که همه‌چیز مهیای پخش سریالی پرمخاطب بود، اما بزرگ‌ترین عامل موفقیت در «ازازیل» غایب بود: «کیفیت». سریال هرچه تبلیغات داشت، کیفیت نداشت. داستان، شخصیت‌ها، بازی‌ها و هرچیزی که توان جذب علاقه مخاطب عام را دارد در «ازازیل» بد و بی‌کیفیت بود. چند قسمت که گذشت، «ازازیل» از سریال جدید کارگردان «شهرزاد» بدل شد به سریالی معمولی که بیننده پیگیری نداشت و در فضای مجازی تکه‌هایش وایرال نمی‌شد و بحثی راه نمی‌انداخت. قطعاً این وضعیت بیش از همه برای حسن فتحی گران تمام شد.
فتحی، مسئولیتی درقبال فصل دوم ندارم
فتحی با انتشار متنی در صفحه اینستاگرامش، پایان همکاری‌اش را با این سریال اعلام کرده است. فتحی نوشته: «فصل اول سریال ازازیل پایان یافت و بنده ضمن قدردانی از مخاطبان این مجموعه نمایشی و تشکر از اهالی نقد و نظر و رسانه‌هایی که نفیا یا اثباتا مطالبی را درباره این اثر به رشته تحریر درآوردند، بنا به دلایلی، انصراف رسمی خود را از ساخت فصل دوم این مجموعه اعلام می‌کنم.
نکته اول اینکه روند تدوین این اثر به‌دلیل دخالت‌های غیرحرفه‌ای و غیراخلاقی تهیه‌کننده و با وجود اعتراض‌ها و هشدارهای مکرر بنده، به دفعات دستخوش تغییرات ناصواب و ناگهانی شد و از این رهگذر قسمت‌های پخش‌شده در فصل اول، متحمل آسیب‌ها و صدماتی در تدوین گردید. دیگر اینکه به‌دلیل اختلاف‌های مالی میان تهیه‌کننده و پلتفرم پخش‌کننده، علاوه بر دستمزد چندماه عقب‌افتاده گروهی از بازیگران و عوامل پشت‌صحنه، فیلمبرداری سکانس‌های بسیار مهمی از فصل اول و دوم در تهران، شمال کشور و شهر استانبول ترکیه، با وجود گوشزدهای مکرر بنده، از جانب هر دو طرف دعوا، پشت گوش انداخته شد.
هرچند اینجانب به یاری همکارانم، تصویربرداری بیش از ٨٠ درصد فصل دوم این سریال را در شرایطی مرارت بار به انجام رسانده‌ایم، اما اکنون در اعتراض به رفتار سخیف و غیرقانونی تهیه‌کننده، عهدشکنی‌ها و نقض مکرر قول و قرارها از جانب ایشان و پلتفرم پخش‌کننده، ضمن پوزش از مخاطبان گرامی آثارم، انصراف خود را از ادامه کار اعلام‌می‌کنم و درصورت پخش فصل دوم این اثر با هر صورت و هر عنوانی، مسئولیتی در قبال کیفیت آن بر عهده نخواهم داشت.»
اولین چیزی که از این نوشته مشخص است، درگیری فتحی با تهیه‌کننده سریال است. تهیه‌کننده «ازازیل» حسن خدادادی است که قبلاً تهیه مجموعه‌های «مهمونی ۱و ۲» و «هم رفیق» را انجام داده. هر دوی این برنامه‌ها تاک شو بودند و «ازازیل» نخستین سریال کارنامه خدادادی است. فتحی قبلاً هم با تهیه‌کنندگان آثارش به مشکل خورده بود. معروف‌ترینش فیلم سینمایی «مست عشق» بود که با طرف ترکیه‌ای به مشکل خورد و کار مدت‌ها معلق ماند و در آخر طرف ترکیه‌ای سهمش را به طرف ایرانی واگذار کرد تا قضیه فیصله پیدا کند.
اما نکته مهم بیانیه بی‌تقصیری فتحی در فصل دوم «ازازیل»، اشاره به انجام ۸۰ درصد از تصویربرداری سریال است. سریالی که ۸۰ درصدش تصویربرداری شده، حتی در صورت باقی ماندن آن ۲۰ درصد و تدوین نشدنش، باز هم کارگردانی که ۸۰ درصد سریال را گرفته، در محصول نهایی سهیم است؛ حتی اگر خودش اعلام کند مشارکتی در نتیجه نهایی ندارد. در این وضعیت، سوال اصلی این است که بودجه این سریال‌هایی که حتی سازندگانشان هم آنها را گردن نمی‌گیرند، از کجا تهیه می‌شود و سود حاصل از ساخت آنها به جیب چه کسانی می‌رود.
پایان فصل اول «ازازیل»؛ منتقدان ناراضی، مخاطبان پشیمان
فصل اول «ازازیل» حسن فتحی با سیزدهمین قسمتش به انتها رسید، درحالی‌که از همان قسمت اول نقدهای خوبی نگرفت، تماشاگرانش ناراضی بودند و خود فتحی هم از ساخت فصل دوم انصراف داد. «ازازیل» نخستین تجربه حسن فتحی در ژانر وحشت بود. او پیش از این ملودرام‌های تاریخی مثل «شهرزاد» و «مدار صفر درجه» را ساخته بود که تماشاگران زیادی داشتند و با «ازازیل» گونه دیگری در سریال‌سازی را تجربه کرد که در آن اگر نگوییم موفق نبود، دست‌کم موفقیت ساخته‌های قبلی‌اش را تکرار نکرد.
تماشاگرانی که با ساخته‌های قبلی فتحی خاطره داشتند، منتظر سریال دیگری با همان جذابیت بودند، اما خیلی زود ناامید شدند. آنها با سریالی مواجه شدند که قرار بود وحشت‌زده‌شان کند، اما بیشتر از آن، آنها را خنداند. بسیاری از همان قسمت اول شروع به نقد سریال کردند و آن را کاری ضعیف دانستند. بعضی هم البته معتقد بودند باید صبر کرد و دید با پیشرفت داستان و در قسمت‌های بعد چه اتفاقی می‌افتد. اما با پایان فصل اول، میزان انتقادها باز هم بیشتر شد.
گره‌هایی که بسته ماند
برخی منتقدان از این نوشته‌اند که بسیاری از گره‌ها حتی در آخرین قسمت این فصل هم باز نشدند و احتمالاً در فصل بعدی باید منتظر پاسخ‌هایی برای سؤال‌هایی که ایجاد شده باشیم. منتقدی نوشته: «طرفداران آثار این خالق تاریخی‌ساز از همان قسمت ابتدایی با سوالات و ابهامات زیادی روبه‌رو شدند. داستان هرچه پیش رفت بر ابهاماتش افزوده شد و انتظار برای پاسخ به آنها در طول سریال بیشتر، اما مشکل از جایی آغاز شد که دائماً بر تعداد این گره‌ها افزوده می‌شد؛ اما گره‌گشایی منطقی و درستی اتفاق نمی‌افتاد تا اینکه در قسمت پایانی فصل اول، مخاطب متوجه می‌شود که سر منشأ همه این اتفاقات یک نیروی شیطانی بوده که سناریونویس هم اطلاعات زیادی درباره آن نیروی ماورایی شیطانی در اختیار مخاطبان قرار نمی‌دهد.»
او از آشفتگی در روایت داستان هم انتقاد کرده و گفته: «فتحی در نخستین قدم ورود به جهان ساخت سریالی ترسناک، سعی کرده فضایی پر وهم و خیال بسازد و برای ایجاد این فضاسازی به شکلی افراطی از موسیقی، تغییر زوایای دوربین و صحنه‌های خون‌آلود استفاده کرده است. این فضاسازی اغراق‌آمیز باعث شد تا مخاطبانی که در انتظار تماشای سریالی ترسناک بودند نه‌تنها انتظارشان برآورده نشود که در جاهایی احساس فریب خوردگی و مسخره شدن کنند.» منتقدی هم از بازی‌های چند پاره در سریال نوشته است. او با مقایسه بازی بازیگران حرفه‌ای سریال ازجمله پریناز ایزدیار، بابک حمیدیان و پیمان معادی با بازی‌های اغراق‌آمیز چهره‌های جدید به این نتیجه رسیده که بازی‌ها چندپاره‌اند و این موضوع به سریال لطمه بزرگی زده است.
مخاطبان، پشیمان از نگاه کردن سریال
ترجیع بند نظرات کاربران در شبکه ایکس و پلتفرم پخش‌کننده این است که از وقت گذاشتن برای دیدن این سریال پشیمان هستند. یکی از کاربران هم از حسن فتحی انتقاد کرده اگر سازنده «شب دهم» و «مدار صفر درجه» و «شهرزاد» هستید، چرا این سریال را ساخته‌اید؟ واکنش کاربر دیگری به قسمت آخر این است که با چندین فقره مرگ‌ومیر و بدون هیچ نتیجه‌گیری تمام شد!
دیگری هم نوشته: «ازازیل به جای ترسناک بودن، کاملاً کمدی بود. هیچ سریالی به بدی این سریال با این همه بازیگر ندیده بودم!» املای کلمه ازازیل هم موضوع دیگری بوده که کاربران به آن اشاره کرده‌اند و نوشته‌اند: املای صحیح آن عزازیل است و انتقاد کرده‌اند که چرا اشتباه املایی در کلمات به فیلم‌ها و سریال‌ها هم راه پیدا کرده است، هرچند در فرهنگ‌های مختلف هر دو املای ازازیل و عزازیل به‌کار رفته‌اند. به هرحال با وجود انصراف حسن فتحی از ساخت فصل دوم سریال معلوم نیست فصل دیگری برای آن وجود دارد یا نه. اما یک نکته در این میان مهم به‌نظر می‌رسد. اینکه ژانر وحشت در ایران رسماً ژانر تجربه‌نشده‌ای است و به جز یکی، دو نمونه نمی‌توان سراغی از آن گرفت. بنابراین به‌نظر می‌رسد باید اجازه داد تا تجربه‌های مختلف در این ژانر شکل بگیرند؛ شاید در گذر زمان و با آزمون و خطا، تجربه‌های بهتری در این ژانر داشته باشیم.
نظر شما