خبرگزاری مهر، گروه استانها: صبح بهاری در مزارع سرسبز گلستان، نویدبخش فصلی تازه برای کشت پنبه است. کشاورزان منطقه، که سال‌ها با دغدغه‌های متعددی در زمینه کشت این محصول استراتژیک مواجه بودند، حالا چشم‌انتظار تحقق وعده‌های مسئولان و احیای دوباره رونق پنبه‌زارهای خود هستند.
حاج غلامرضا رحیمی، کشاورز باسابقه‌ای از شهرستان گنبدکاووس، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، می‌گوید: پنبه برای ما فقط یک محصول نیست، یادگار پدرانمان است. سال‌ها پنبه می‌کاشتیم، اما هزینه‌های بالا و کمبود آب، خیلی‌ها را از این کار ناامید کرد. حالا که بحث مکانیزه شدن و بذرهای مقاوم شده، امیدواریم شرایط بهتر شود.
برداشت مکانیزه پنبه هزینه‌ها را کاهش می‌دهد
فاطمه سادات حسینی، بانوی کشاورز اهل علی‌آبادکتول، هم تأکید می‌کند: پنبه‌کاری همیشه سخت بوده، اما اگر برداشت که مکانیزه شود، قطعاً هزینه‌ها پایین‌تر می‌آید و ما هم انگیزه بیشتری برای کشت پیدا می‌کنیم.
این امیدواری‌ها بی‌دلیل نیست. طبق گفته مسئولان، برای امسال برنامه‌ای جامع در استان گلستان طراحی شده است تا با توسعه مکانیزاسیون، به صرفه‌جویی در هزینه‌های تولید کمک شود.
رئیس اداره پنبه و دانه‌های روغنی سازمان جهاد کشاورزی گلستان، در همین رابطه به خبرنگار مهر گفت: برنامه ابلاغی الگوی کشت برای پنبه در استان، سطح ۲۹ هزار هکتار تعیین شده است و ما تمام برنامه‌ریزی‌های لازم برای تحقق این هدف را انجام داده‌ایم.
بذرهای مورد نیاز کشاورزان به‌طور کامل تأمین شده است
وی با تأکید بر اهمیت تأمین نهاده‌های مناسب به‌ویژه بذر افزود: خوشبختانه در زمینه تأمین بذر، مشکلی نداریم. بذرهای مورد نیاز کشاورزان به‌طور کامل تأمین شده است. با این حال، چالش اصلی، هزینه بالای برداشت است که فشار زیادی به کشاورزان وارد می‌کند.
علی موسی‌خانی، با اشاره به برنامه‌های جدید برای کاهش این فشار توضیح داد: یک پروژه بسیار مهم را امسال آغاز کرده‌ایم که طی آن، در سطح دو هزار هکتار از مزارع استان، کشت و برداشت پنبه به‌صورت مکانیزه انجام خواهد شد. امیدواریم این اقدام به کاهش چشمگیر هزینه‌های تولید بینجامد.
خشکسالی، چالش تازه پنبه‌کاران گلستان؛ امید به رونق بازرگانی در سایه بخش خصوصی
اما دغدغه‌ها تنها به تأمین بذر و هزینه‌های برداشت محدود نمی‌شود. خشکسالی‌ها و کم‌آبی در مناطق حوزه سدهای گلستان نیز نگرانی‌هایی برای کشاورزان ایجاد کرده است. موسی‌خانی در این خصوص اظهار کرد: متأسفانه وضعیت آب سدهای استان تأثیر مستقیم بر سطح زیر کشت پنبه دارد. امسال به دلیل خشکسالی، بخشی از مناطق آبی استان را از دست داده‌ایم.
در کنار این اقدامات، مؤسسه تحقیقات پنبه کشور نیز نقش کلیدی در تأمین ارقام مقاوم و سازگار با شرایط اقلیمی ایفا می‌کند. قربان قربانی نصرآباد، رئیس مؤسسه تحقیقات کشور، با اشاره به تغییرات اقلیمی و نیاز به ارقام مقاوم‌تر به خبرنگار مهر گفت: با توجه به تغییرات اقلیمی، خوشبختانه شرایط دمایی اکنون به‌گونه‌ای است که کشت پنبه از نیمه فروردین آغاز شده و تا پایان خرداد ادامه خواهد داشت.
وی افزود: در مؤسسه تحقیقات پنبه کشور، هدف اصلی ما معرفی ارقام جدید و مقاوم به تنش‌های محیطی، آفات و بیماری‌ها است. خوشبختانه در حال حاضر ۱۶ رقم تجاری پنبه داریم که مناسب شرایط آب و هوایی مختلف هستند. چهار رقم از این ارقام از طریق پرتودهی هسته‌ای و با استفاده از فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای اصلاح شده‌اند که مقاومت بیشتری در برابر شرایط سخت دارند.
قربانی نصرآباد با اشاره به تلاش‌های مؤسسه برای تأمین بذر با کیفیت ادامه داد: هسته‌های اولیه بذر در ایستگاه تحقیقات پنبه هاشم‌آباد گرگان تولید و سپس در اختیار شرکت‌های تکثیرکننده قرار می‌گیرد تا بذرهای باکیفیت به دست کشاورزان برسد.
پیشینه پنبه در گلستان؛ از دوران طلایی تا چالش‌های امروز
پنبه که روزگاری به «طلای سفید» معروف بود، سال‌ها یکی از محصول ات عمده و ارزآور استان گلستان به شمار می‌رفت. در دهه‌های گذشته، زمین‌های وسیعی در گلستان زیر کشت پنبه قرار داشت و این محصول نقش مهمی در اقتصاد خانوارهای روستایی ایفا می‌کرد. اما به مرور زمان، با افزایش هزینه‌های تولید، کمبود آب و تغییر در الگوی کشت، سطح زیر کشت پنبه در استان کاهش یافت. سال گذشته این سطح به حدود ۱۲ هزار هکتار رسید که فاصله زیادی با روزهای اوج داشت.
با این حال، به نظر می‌رسد که با اقدامات تازه و ورود تکنولوژی‌های نوین، بار دیگر پنبه بتواند جایگاه خود را در اقتصاد کشاورزی استان باز یابد.
امید به آینده‌ای سفید
امسال کشاورزان گلستانی با امیدی تازه به استقبال فصل کشت پنبه رفته‌اند. حمایت‌های دولتی، تأمین بذرهای مقاوم، مکانیزاسیون کاشت و برداشت و همچنین تقویت بخش بازرگانی، همه و همه نویدبخش بازگشت دوباره «طلای سفید» به زمین‌های این استان است.
اگرچه چالش‌های کم‌آبی همچنان سایه بر سر مزارع پنبه دارد، اما به نظر می‌رسد با تدابیر اتخاذ شده و تلاش‌های مضاعف کشاورزان، گلستان می‌تواند بار دیگر به یکی از قطب‌های تولید پنبه کشور تبدیل شود؛ اتفاقی که نه تنها رونق اقتصادی منطقه را در پی دارد بلکه امید و انگیزه را به دل‌های کشاورزان بازمی‌گرداند.
نظر شما