به گزارش خبرگزاری مهر، روزنامه «صبح نو» در گزارشی به تأثیرات تعلیق بودجه هاروارد و تهدید آزادی آکادمیک در آمریکا پرداخت و نوشت: در اتفاقی کمسابقه، دولت ایالات متحده به رهبری دونالد ترامپ اقدام به تعلیق ۲.۲ میلیارد دلار بودجه فدرال دانشگاه هاروارد کرده است. همچنین قراردادهایی به ارزش ۶۰ میلیون دلار نیز متوقف شدهاند. علت اعلام شده برای این اقدام، «مقابله با یهودستیزی» و واکنش به اعتراضات دانشجویان این دانشگاه در حمایت از فلسطین است. اما آنچه در ظاهر به نام مبارزه با تبعیض عنوان میشود، در واقع اقدامی گسترده برای محدود کردن آزادی بیان و سرکوب صدای منتقدان سیاستهای اسرائیل بهشمار میآید.
آزادی آکادمیک در خطر
دانشگاه هاروارد بهعنوان یکی از معتبرترین مراکز علمی جهان، به دلیل حمایت برخی دانشجویان و گروههای دانشگاهی از فلسطین و اعتراض به جنگ اسرائیل در غزه، تحت فشارهای بیسابقهای از سوی دولت فدرال قرار گرفته است. این فشارها نهتنها شامل قطع بودجه و قراردادهای تحقیقاتی است، بلکه خواستههایی از سوی دولت برای اعمال تغییرات در ساختار هیأت علمی، سیاستهای پذیرش، محدود کردن باشگاههای دانشجویی و حتی ممنوعیت استفاده از ماسک (نماد معترضان) نیز مطرح شده است. آلن گاربر، رئیس دانشگاه هاروارد اعلام کرده که این اقدامات دولت نهتنها با اصول آزادی آکادمیک و متمم اول قانون اساسی آمریکا در تضاد است، بلکه تهدیدی برای سلامت علمی، امنیت اقتصادی و نوآوری در این کشور محسوب میشود.
نقض آشکار حقوق بشر به نام مقابله با تبعیض
درحالیکه دولت آمریکا همواره به بهانه دفاع از حقوق بشر، در کشورهای دیگر مداخله میکند - از تحریم گرفته تا تغییر حکومتها - در داخل خاک خود، برخوردی سختگیرانه و سیاسی با مفاهیم بنیادینی مانند آزادی بیان، آزادی تجمعات و حقوق آکادمیک در پیش گرفته است. اعتراضات دانشجویی در حمایت از مردم فلسطین به جای آنکه بهعنوان بخشی از مشارکت مدنی در نظر گرفته شوند، با برچسبهایی همچون «یهودستیزی»، «تروریسم» یا «خشونت غیرقانونی» سرکوب میشوند.جالب آنکه همین دولت در دیگر کشورها، تظاهرات اعتراضی را نشانه دموکراسی و حق مردم برای مخالفت با حکومت میداند. اما در خاک آمریکا، همین رفتارها اگر علیه سیاستهای دولت یا در نقد رژیم اسرائیل باشد، فوراً بهعنوان تهدید امنیتی طبقهبندی میشوند.
دخالت در امور داخلی دانشگاهها؛ گام به سوی دیکتاتوری علمی؟
درخواست دولت ترامپ برای بازنگری در ترکیب هیأت علمی، ممیزی دیدگاههای اعضای دانشگاه درباره تنوع و الزام به پذیرش بر اساس «شایستگی» (که منتقدان آن را کدواژهای برای حذف تنوع نژادی میدانند) تلاشی آشکار برای دخالت مستقیم سیاسی در نظام آموزشی و دانشگاهی کشور است. این اقدامات، عملاً نقض استقلال نهادهای علمی و آکادمیک بوده و میتواند مقدمهای برای کنترل محتوای علمی و تربیتی دانشگاهها بر اساس ملاحظات سیاسی باشد.
تناقضات آشکار در سیاست خارجی و داخلی آمریکا
آمریکا بارها کشورهایی نظیر ایران، چین یا روسیه را به سرکوب آزادیهای مدنی متهم کرده و به بهانه دفاع از حقوق بشر در امور داخلی آنها مداخله کرده است. اما همین دولت اکنون در خاک خود: معترضان را تهدید به بازداشت و اخراج میکند؛ خواستار شناسایی و مجازات دانشجویان خارجی به دلیل شرکت در تظاهرات میشود؛ معافیت مالیاتی دانشگاهها را به دلیل نپذیرفتن خواستههای سیاسی تهدید میکند و حتی بودجه حیاتی دانشگاهها را به ابزار فشار سیاسی تبدیل کرده است. این تناقض آشکار، پرده از دوگانگی رفتار آمریکا در قبال حقوق بشر برمیدارد. جایی که حمایت از اسرائیل در میان باشد، حتی اصول بنیادینی چون آزادی بیان، استقلال علمی و حقوق دانشجویان به راحتی قربانی میشوند.
خطر نهادینه شدن سانسور در آمریکا
اقدامات اخیر دولت ترامپ علیه دانشگاه هاروارد، نهتنها نگرانی عمیقی در محافل آکادمیک آمریکا ایجاد کرده، بلکه نشان میدهد که آزادی آکادمیک و حقوق بشر در خود آمریکا نیز آسیبپذیرتر از آن چیزی است که تصور میشود.
وقتی بزرگترین قدرت مدعی دموکراسی و آزادی، در داخل کشور خود منتقدان را سرکوب، بودجه دانشگاهها را قطع و سیاستهای علمی را مطابق با منافع سیاسی بازنویسی میکند، دیگر نمیتوان ادعای آن درباره حقوق بشر در جهان را جدی گرفت. این بحران، آزمونی بزرگ برای نهادهای مستقل، افکار عمومی و جامعه علمی آمریکاست که باید مشخص کنند آیا حاضرند در برابر چنین اقتدارگرایی آکادمیک ایستادگی کنند یا خیر.
وقتی هاروارد هم باید سر تعظیم فرود آورد؛ آزادی فقط وقتی خوب است که با اسرائیل نباشد
آنچه امروز در آمریکا علیه دانشگاه هاروارد میگذرد، فقط یک ماجرای بودجه یا دعوای سیاسی نیست، بلکه نشانهای روشن از نفاق ساختاری در سیاستهای حقوق بشری غرب بهویژه ایالات متحده است. در کشوری که سالها ادعای «پرچمداری آزادی» را با خود یدک کشیده، امروز کافی است چند دانشجو در حمایت از فلسطین صدایی بلند کنند تا بلافاصله کل ساختار دولت علیه آنان بسیج شود. ترامپ، رئیسجمهوری که خود بارها به نژادپرستی و ارتباطات مالی و فکری با جریانهای صهیونیستی متهم شده، حالا دانشگاهها را بهخاطر آنچه «یهودستیزی» مینامد، تحریم میکند. اما آیا حمایت از مردم مظلوم غزه، یهودستیزی است؟ یا افشاگری علیه جنایات اسرائیل، جرم تلقی میشود؟ روشن است که آنچه ترامپ و حامیان صهیونیستش تحمل نمیکنند، نه نفرت قومی، بلکه حقیقت است. حقیقت جنایتی به نام اشغال، تبعیض، کشتار و آپارتاید مدرن.
و اینجاست که دوگانگی غرب عیانتر از همیشه است
اگر حتی یک سخنرانی در یکی از دانشگاههای ایران با رویکردی به ظاهر محدودکننده برگزار شود، آنوقت رسانههای غربی بلافاصله با تیترهایی چون «نقض آزادی آکادمیک در ایران» یا «سرکوب دانشجویان معترض» جهان را پر میکنند.
اما همین رسانهها امروز سکوتی خجالتآور در برابر نقض فاحش حقوق دانشگاهی در آمریکا دارند. نه بیبیسی، نه سیانان، نه نیویورکتایمز و نه گاردین، هیچکدام تیتر اولشان هاروارد نیست. هیچکدام نمیپرسند چگونه ممکن است بودجه یک دانشگاه فقط بهخاطر دیدگاه سیاسی دانشجویانش قطع شود. و این همان استاندارد دوگانهای است که مردم منطقه، ملتهای مستقل و حتی بسیاری از آزاداندیشان غربی از آن خسته شدهاند. استانداردی که در آن سرکوب معترض فلسطینی در آمریکا «دفاع از امنیت» است. اما برگزاری نشست علمی در تهران، «نقض آزادی بیان» تلقی میشود. استانداردی که طبق آن خشونت اسرائیل در غزه «دفاع مشروع» است. اما صدای یک دانشجو در حمایت از مردم غزه «نفرتپراکنی» میشود.
آیا دانشگاهها در آمریکا مستقلاند؟ یا وابسته به پول و سیاست؟
اتفاقات اخیر نشان داد که حتی هاروارد، یکی از نمادهای علم، فرهنگ و تفکر مستقل، اگر با منافع سیاسی پیوند نخورد، به راحتی از چرخه حمایت حذف میشود. امروز آمریکا نشان داد که علم هم باید همسو با منافع اسرائیل باشد؛ وگرنه زیر تیغ میرود. چه کسی باور میکرد روزی، دولتی در آمریکا به یک دانشگاه بگوید که کدام باشگاه دانشجویی باید منحل شود؟ یا کدام استاد باید از دیدگاهش ممیزی شود؟ یا ماسک زدن که زمانی نماد اعتراض مدنی بود، به جرم تبدیل شود؟ اینها نه نشانه اقتدار، بلکه نشانه ترس از حقیقت و آزادیاند.
صدای حق، همیشه برای مستکبرین آزاردهنده است
امروز دولت آمریکا و بهویژه جریانهای صهیونیستی پشت پردهاش، نه از خشونت، بلکه از آگاهی مردم، از حقیقت فلسطین و ظلم اسرائیل میترسند. آنها از این میترسند که نسل جدید، دانشگاهی، آزاداندیش و جهانی، دیگر فریب داستانهای ساختگی درباره «تنها دموکراسی خاورمیانه» را نخورند. آنها میترسند که هاروارد به جای سکوت، محل تولد یک موج علمی و سیاسی علیه اشغالگری شود. این ترس، همان چیزی است که ایران را هدف حمله میکند، فلسطین را در محاصره نگه میدارد و حالا حتی به قلب دانشگاههای آمریکا رسیده است. اما حقیقت را نمیتوان همیشه سانسور کرد. امروز، از تهران تا بوستون، از غزه تا هاروارد، صداها بلندتر از همیشه در دفاع از مظلوم است و این صدایی است که حتی میلیاردها دلار بودجه هم نمیتواند آن را خاموش کند.
نظر شما