خبرگزاری مهر- گروه استانها: استان گلستان به دلیل مجاورت ۴۵ کیلومتری با کشور ترکمنستان و اشتراکات گسترده فرهنگی، مذهبی و زبانی، همواره یکی از کانون‌های مهم توسعه دیپلماسی اقتصادی ایران با آسیای مرکزی به‌شمار می‌رفته است.
در سال‌های اخیر و به‌ویژه از ۱۴۰۱ به بعد، با تصویب ایجاد منطقه آزاد تجاری-صنعتی در این استان، تلاش برای گسترش روابط با کشورهای همسایه به‌ویژه ترکمنستان شدت گرفته است.
در همین راستا، برای نخستین‌بار نمایشگاه اختصاصی کشور ترکمنستان با حضور ۵۳ شرکت دولتی این کشور، از ۱۵ تا ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۴ در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی گرگان برگزار می‌شود.
این رویداد می‌تواند نقطه عطفی در دیپلماسی اقتصادی دو کشور و بسترساز رونق صادرات، جذب سرمایه‌گذاری خارجی و توسعه همکاری‌های مشترک باشد.
در همین راستا با عبدالعلی کیان‌مهر، معاون اقتصادی استانداری گلستان به گفت‌وگو پرداختیم.
*نمایشگاه اختصاصی ترکمنستان در گرگان چه اهمیتی دارد و چگونه شکل گرفت؟
این نمایشگاه بر اساس تفاهم‌نامه‌ای بین هیئت‌های ایرانی و ترکمن شکل گرفت و برای نخستین بار است که کشور ترکمنستان در ایران نمایشگاه اختصاصی برگزار می‌کند. از ۱۵ تا ۱۷ اردیبهشت، ۵۳ شرکت دولتی ترکمنستان در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی گرگان، محصولات خود را ارائه می‌دهند. این رویداد بی‌سابقه فرصتی بی‌نظیر برای معرفی توانمندی‌های اقتصادی، تجاری و فرهنگی ترکمن‌ها به ایرانیان است و در مقابل نیز بستری فراهم می‌شود برای معرفی ظرفیت‌های تولیدی استان گلستان و ایران به بازار ترکمنستان.
*چرا گلستان به‌عنوان میزبان انتخاب شد؟
همان‌طور که گفتم، قرابت‌های فرهنگی و مرز مشترک باعث شد تا این انتخاب طبیعی باشد. ما در سال‌های گذشته ارتباطات خوبی با ترکمنستان داشتیم، چندین سفر تجاری و دولتی انجام شد و تفاهم‌نامه‌هایی امضا کردیم. بنده شخصاً همراه با هیئت‌های اقتصادی استان به ترکمنستان سفر کردم و استقبال بسیار خوبی از سوی آن‌ها دیدیم. این نمایشگاه نتیجه سال‌ها ارتباط‌سازی و پیگیری فعالان اقتصادی و مسئولان استان است.
*سهم فعلی گلستان از تجارت با ترکمنستان چقدر است؟ آیا این حجم متناسب با ظرفیت‌های استان است؟
خیر، متأسفانه هنوز سهم ما اندک است. در سال گذشته فقط ۱۷ میلیون دلار صادرات از گلستان به ترکمنستان انجام شده، در حالی که کل صادرات ایران به این کشور ۹۲ میلیون دلار و واردات از آن ۱۶۱ میلیون دلار بوده است. یعنی در مجموع تجارت ما با ترکمنستان حدود ۲۵۳ میلیون دلار بوده و این عدد با حجم تجارت ۱۵ میلیارد دلاری ترکمنستان فاصله زیادی دارد. با توجه به ظرفیت‌های استان، انتظار می‌رود سهم گلستان بسیار بیشتر شود.
*منطقه آزاد اینچه‌برون چقدر در توسعه این تجارت نقش خواهد داشت؟
من اعتقاد دارم که مسیر توسعه استان از منطقه آزاد می‌گذرد. منطقه آزاد اینچه‌برون از سال ۱۴۰۱ آغاز به کار کرده، مصوبه مجلس دارد و در حال حاضر شاهد تحولات مثبت و سرمایه‌گذاری‌های جدی در آن هستیم. استاندار گلستان، شخصاً پیگیر زیرساخت‌ها و جذب سرمایه‌گذار در این منطقه هستند. اگر این منطقه به‌درستی تقویت شود، تجارت با آسیای میانه به‌ویژه ترکمنستان و قزاقستان جهش خواهد کرد.
*یکی از مطالبات فعالان اقتصادی، بهبود زیرساخت‌های جاده‌ای و ریلی است. آیا برنامه‌ای برای این موضوع دارید؟
بله، کاملاً درست است. مسیر ریلی کریدور شمال-جنوب یکی از اولویت‌های ماست. اخیراً وزیر راه و شهرسازی ترکمنستان به ایران سفر کرده و توافق شده که مسیر جاده‌ای به طول ۲۴۲ کیلومتر توسط شرکت ایرانی ساخته شود و در ازای آن، گاز ترکمنستان دریافت شود. این پروژه اگر تا یکی دو ماه آینده آغاز شود، تحولی در حمل‌ونقل و صادرات منطقه ایجاد خواهد کرد. در بخش ریلی هم پیگیر تسهیل ارتباطات و کاهش زمان حمل کالا از طریق گلستان به کشورهای آسیای میانه هستیم.
*در حوزه صادرات غیرنفتی چه برنامه‌ای در دستور کار دارید؟
یکی از برنامه‌های جدی ما، حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی کشورهای همسایه است. تلاش داریم در قزاقستان و ترکمنستان نمایشگاه‌هایی برگزار کنیم. در عین حال، از تمامی هیئت‌های خارجی که به ایران می‌آیند می‌خواهیم که از گلستان بازدید کنند یا نمایندگانی از استان در دیدارهایشان حضور داشته باشند. صادرات محصولات کشاورزی، صنایع دستی و مواد غذایی از اولویت‌های ماست.
*آیا در این نمایشگاه اقداماتی برای جذب سرمایه‌گذار خارجی هم شده؟
بله، تمام تلاش ما این است که بسته‌های سرمایه‌گذاری استان را به‌خوبی معرفی کنیم. در نمایشگاه اخیر تهران حضور فعالی داشتیم و ارتباطات خوبی برقرار کردیم. حالا با میزبانی از نمایشگاه ترکمنستان، فرصتی فراهم شده که شرکت‌های ترکمن از نزدیک با ظرفیت‌های استان آشنا شوند و ما بتوانیم سرمایه‌گذاران را برای فعالیت در منطقه آزاد گلستان جذب کنیم. این بازار مشترک می‌تواند رشد اقتصادی استان را سرعت ببخشد.
*سخن پایانی شما برای فعالان اقتصادی و مردم استان چیست؟
از مردم دعوت می‌کنم که از این نمایشگاه بازدید کنند، ظرفیت‌های ترکمنستان را ببینند و با توانمندی‌های آن‌ها آشنا شوند. این رویداد می‌تواند پلی باشد برای گسترش ارتباطات مردمی و اقتصادی. ما نیز در استانداری گلستان با تمام توان پیگیر گسترش روابط تجاری، فرهنگی و زیرساختی با کشورهای همسایه به‌ویژه ترکمنستان هستیم و آینده‌ای روشن برای توسعه استان متصوریم.
نظر شما