به گزارش خبرنگار مهر، فاطمه نظری پزشک عمومی و فعال حوزه سلامت، با حضور در غرفه نفس در نمایشگاه کتاب گفت: ورود من به حوزه حیات جنین هم‌زمان بود با آغاز فعالیتم در دانشگاه علوم پزشکی ایران. در همان روزهای نخست، به همراه جمعی از همکاران به همایشی تحت عنوان "نفس" دعوت شدیم. آنجا برای اولین‌بار با موضوع حیات جنین و زوایای مختلف آن از جمله آمارها، دلایل خانوادگی سقط و حرمت این عمل آشنا شدم.
وی ادامه داد: با وجود اینکه رشته تحصیلی ما در حوزه علوم پزشکی است و انتظار می‌رود آگاهی کاملی نسبت به این مسائل داشته باشیم، اما خلأ آگاهی در این زمینه وجود داشت؛ حتی برای من نیز بسیاری از مطالب مطرح‌شده تازگی داشت. این آگاهی، مانند آنچه برای بسیاری از افراد دیگر هم رخ داد، باعث شد که نتوانم بی‌تفاوت بمانم و تصمیم گرفتم بخش مهمی از توان و زندگی‌ام را صرف حمایت از حیات این فرشته‌ها کنم؛ موجوداتی که به اعتقاد من بی‌گناه‌ترین و بی‌پناه‌ترین مخلوقات این جهان هستند.
این پزشک عمومی اذعان کرد: بیشتر موارد سقط جنین در کشور مربوط به جنین‌های مشروع است؛ آماری که داریم نشان می‌دهد تنها حدود ۲ تا ۸ درصد از موارد مربوط به جنین‌های نامشروع است. بنابراین، اکثریت قریب به اتفاق سقط‌ها در بستر خانواده رخ می‌دهد و این مسئله بسیار دردناک است.
وی با تأکید بر ضرورت پرداختن علمی به این موضوع افزود: دلایل متعددی برای سقط جنین شناسایی شده که حاصل پژوهش‌های متعددی در کشور است. آخرین تحقیق ملی در این زمینه توسط پروفسور حق‌دوست و همکارانشان در سال ۱۳۹۸ با همکاری حدود ۱۶ دانشگاه علوم پزشکی کشور انجام شد که توانست ابعاد گسترده‌تری از این مسئله را روشن کند.
نخواستن فرزند عامل اصلی سقط جنین در ایران
نظری با اشاره به تصورات اشتباه عمومی در خصوص دلایل سقط جنین تاکید کرد: برخلاف باور رایج، مشکلات اقتصادی عامل اصلی سقط جنین نیستند؛ بلکه عمده‌ترین دلیل، «نخواستن فرزند» از سوی والدین است.
وی با استناد به نتایج پژوهش‌های ملی بیان کرد: در اکثر گفتگوهایی که با افراد مختلف داشتیم، تصور عمومی این است که مشکلات مالی عامل نخست سقط جنین است؛ اما طبق همه پژوهش‌های انجام‌شده، نخواستن فرزند با اختلاف قابل توجهی در رتبه اول قرار دارد. در یکی از این پژوهش‌ها، حدود ۴۰ تا ۴۲ درصد موارد سقط به دلیل نخواستن فرزند گزارش شده، در حالی که دلایل اقتصادی تنها ۱۸ تا ۲۰ درصد از موارد را شامل می‌شوند. در برخی پژوهش‌ها، عوامل اقتصادی حتی در رتبه سوم قرار دارند.
نظری به ارتباط میان فرهنگ‌سازی‌های گذشته و تغییر نگرش خانواده‌ها نسبت به تعداد فرزندان اشاره کرد و اظهار داشت: کنترل جمعیت و تبلیغاتی که طی سال‌های گذشته انجام شد، موجب شکل‌گیری نگرشی شده که خانواده‌ها تصور می‌کنند داشتن بیش از دو یا سه فرزند اقدامی غیرمنطقی یا حتی اشتباه است. این طرز فکر، در مواردی والدین را به سمت انتخاب‌های تلخی مانند سقط جنین سوق می‌دهد.
این پزشک عمومی اظهار داشت: این مسئله تاریخ انقضا ندارد و همواره باید مورد توجه قرار گیرد. در واقع، سقط جنین انتخاب میان بهترین و بدترین راه‌هاست. از نگاه من، کتاب‌هایی مانند (پناهم باش) می‌توانند به‌خوبی این دو سوی انتخاب را نشان دهند؛ از یک‌سو روایت‌هایی الهام‌بخش از مادرانی که از فرزند خود محافظت کردند، و از سوی دیگر، روایت‌هایی دردناک از کسانی که تصمیم گرفتند هدیه‌ای را که خداوند به آنان داده بود، پس بزنند؛ در حالی که تنها پناه آن جنین، مادرش بود.
منصرف کردن مادران از سقط جنین؛ آسان‌ترین کار است
نظری با اشاره به تجربه‌های میدانی خود در مواجهه با مادرانی که قصد سقط جنین دارند، اذعان کرد: منصرف کردن مادر از تصمیم به سقط، نه‌تنها ممکن، بلکه یکی از آسان‌ترین و ارزشمندترین کارهایی است که می‌توان انجام داد.
وی متذکر شد: مادران به‌طور طبیعی نمی‌خواهند فرزند خود را از بین ببرند؛ آنچه باعث این تصمیم می‌شود، ناآگاهی و فشارهای روانی و اجتماعی است. در بسیاری از موارد، تنها با ارائه اطلاعات ساده درباره ویژگی‌های جسمی ابتدایی جنین، مادر به‌طور کامل متحول می‌شود. متأسفانه در ذهن بسیاری از افراد جامعه، جنین تنها یک توده سلولی یا لخته خون تلقی می‌شود؛ در حالی که این موجود، یک انسان است با قابلیت‌های بالقوه بی‌شمار که می‌تواند در آینده نقش مؤثری در جامعه ایفا کند.
نظری تصریح کرد: افرادی که ناآگاهانه دست به سقط می‌زنند، در آینده با پیامدهای جسمی و روانی جدی روبه‌رو می‌شوند. یکی از مهم‌ترین عوارض جسمی، ناباروری است؛ خانواده‌هایی که به دلایل مختلف مانند بارداری در دوران عقد، ابتدای ازدواج یا عدم آمادگی روانی و مالی، اقدام به سقط می‌کنند، گاهی دیگر امکان فرزندآوری نخواهند داشت، و این آسیب، جبران‌ناپذیر است.
وی درباره فرآیند مواجهه با مادرانی که تصمیم به سقط دارند، توضیح داد: بسیاری از این مادران از طریق مراکز بهداشت یا معرفی دوستان و آشنایان با ما ارتباط می‌گیرند. در اولین مواجهه، سعی می‌کنیم با همدلی و شنیدن نگرانی‌ها و چالش‌های آنان، اعتمادسازی کنیم. سپس در گام بعدی، اطلاعاتی درباره وضعیت جنین و واقعیت مادر شدن را با آنان در میان می‌گذاریم.
این پزشک عمومی در پایان خاطر نشان کرد: در جامعه‌ای مذهبی مانند کشور ما، آگاهی عمومی درباره احکام فقهی مرتبط با سقط جنین بسیار پایین است. بسیاری از افراد نمی‌دانند که سقط جنین از همان لحظه‌ی انعقاد نطفه، در شرع اسلام حرام است. به محض انتقال این آگاهی، در اغلب موارد، مادران تصمیم به نگه داشتن فرزند خود می‌گیرند و از اقدام به سقط منصرف می‌شوند.
نظر شما