نقش سلامت دهان و دندان در پیشگیری از بیماری‌های قلبی

به گزارش بازرگانی خبرگزاری مهر، بهداشت دهان و دندان صرفاً به زیبایی لبخند محدود نمی‌شود. تحقیقات نشان داده‌اند که میان سلامت دهان و وضعیت قلب ارتباطی قابل توجه وجود دارد. درواقع، دهان می‌تواند به‌عنوان شاخصی برای شرایط کلی بدن، ازجمله سیستم قلبی عروقی، عمل کند. درک این ارتباط می‌تواند به مراقبت بهتر از سلامت دهان و قلب کمک کند. این مقاله توسط دکتر مژگان آزادخواه، دندان‌پزشک در تهران، تهیه شده است.

ارتباط سلامت دهان با عملکرد قلب

پیوند میان سلامت دهان و بیماری‌های قلبی در واکنش بدن به باکتری‌های مضر ریشه دارد. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، تجمع این باکتری‌ها را در محیط دهان افزایش داده و زمینه‌ساز بروز بیماری‌های لثه مانند التهاب لثه و پریودنتیت می‌شود. همین باکتری‌ها، پس از ورود به جریان خون، می‌توانند موجب التهاب و آسیب به رگ‌های خونی شده و خطر ابتلاء به بیماری‌های قلبی و سکته مغزی را افزایش دهند.

علاوه بر این، برخی عوامل خطر مشترک مانند سیگار کشیدن، تأثیر منفی بر سلامت دهان داشته و درعین‌حال احتمال ابتلاء به بیماری‌های قلبی را نیز افزایش می‌دهند. نتایج مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۸ انجام شد، نشان داد که از دست دادن دندان (به‌عنوان نشانه‌ای از وضعیت نامناسب سلامت دهان) با بیماری عروق کرونر قلب ارتباط دارد. با این حال، زمانی که تأثیر سیگار کشیدن بررسی شد، مشخص گردید که این عامل تا حد زیادی بر این ارتباط اثرگذار است، به گونه‌ای که نقش مخرب سیگار در سلامت دهان و سیستم قلبی عروقی تأیید شد.

اهمیت حفظ بهداشت دهان و دندان

رعایت اصول بهداشت دهان نه‌تنها به حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌ها کمک می‌کند، بلکه در کاهش خطر ابتلاء به بیماری‌های قلبی نیز نقش دارد. سلامت دهان و دندان می‌تواند از بروز عفونت‌های قلبی ناشی از باکتری‌های دهان جلوگیری کند. مراقبت‌های منظم دندانی، مؤثرترین راه برای کاهش خطر اندوکاردیت عفونی محسوب می‌شود، عارضه‌ای که به دلیل ورود باکتری‌های دهانی به جریان خون ایجاد شده و قلب را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

علاوه بر این، مطالعات نشان داده‌اند که میان سلامت دهان و وضعیت اجتماعی_اقتصادی ارتباط مستقیمی وجود دارد. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، همراه با دسترسی محدود به خدمات دندان‌پزشکی، می‌تواند افراد با سطح اجتماعی_اقتصادی پایین‌تر را در معرض خطر بالاتری برای ابتلاء به بیماری‌های قلبی_عروقی قرار دهد.

نقش متخصصان حوزه سلامت

دندان‌پزشکان نقش مهمی در ارتقای سلامت دهان و دندان و آگاهی بخشی درباره ارتباط آن با سلامت قلب ایفا می‌کنند. با این حال، تحقیقات نشان داده‌اند که این موضوع اغلب در روند مراقبت‌های قلبی مورد بحث قرار نمی‌گیرد. رفع این خلأ ارتباطی می‌تواند به بهبود کلی سلامت بیماران کمک کند.

آموزش و اطلاع رسانی درباره اهمیت بهداشت دهان باید بخشی جدایی‌ناپذیر از مراقبت‌های قلبی باشد. بیماران مبتلا به بیماری‌های قلبی_عروقی باید از تأثیر بالقوه سلامت ضعیف دهان بر وضعیت قلب خود آگاه شوند. متخصصان قلب و پزشکان مراقبت‌های ویژه می‌توانند با انجام ارزیابی‌های سلامت دهان، ارائه آموزش‌های لازم و ارجاع بیماران به دندان‌پزشکان، نقش مؤثری در پیشگیری از عوارض قلبی ناشی از مشکلات دهان و دندان داشته باشند.

بهبود سلامت دهان و دندان و پیشگیری از بیماری‌های قلبی

ارتباط میان سلامت دهان و قلب عمیق‌تر از آن چیزی است که در نگاه اول به نظر می‌رسد. یک برنامه غذایی مناسب، علاوه بر محافظت از قلب، می‌تواند از ورود باکتری‌های مضر به بدن جلوگیری کند. رعایت نکات زیر می‌تواند در حفظ سلامت دهان و کاهش خطر ابتلاء به بیماری‌های قلبی مؤثر باشد:

مسواک زدن و استفاده از نخ دندان به صورت منظم: حداقل دو بار در روز با خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید و روزانه یک بار از نخ دندان استفاده کنید. این اقدامات به حذف پلاک‌های دندانی و باکتری‌هایی که عامل بیماری‌های لثه هستند، کمک می‌کنند.

تعویض مرتب مسواک: برای حفظ اثربخشی مسواک، توصیه می‌شود هر سه ماه یک‌بار یا پس از بهبودی از بیماری، آن را تعویض کنید.

معاینات دندان‌پزشکی منظم: مراجعه منظم به دندانپزشک برای بررسی و پاک‌سازی دندان‌ها، به تشخیص زودهنگام مشکلات دهان و دندان کمک کرده و سلامت لثه‌ها را تضمین می‌کند.

رعایت رژیم غذایی سالم: مصرف مواد غذایی سرشار از فیبر، میوه‌ها و سبزیجات می‌تواند هم سلامت دهان و هم سلامت قلب را تقویت کند. در مقابل، مصرف زیاد قند و چربی‌های ناسالم، می‌تواند به پوسیدگی دندان و بیماری‌های قلبی منجر شود. برخی از مواد غذایی مفید برای سلامت دهان و قلب شامل سبزیجات برگ‌دار، میوه‌های غنی از فیبر و ماهی سالمون هستند.

اجتناب از سیگار: سیگار کشیدن علاوه بر آسیب به سلامت دهان و دندان، خطر ابتلاء به بیماری‌های قلبی را نیز افزایش می‌دهد. ترک سیگار یکی از مهم‌ترین گام‌ها در حفظ سلامت عمومی بدن است.

افزایش آگاهی بالینی: بیماران در معرض خطر بیماری‌های قلبی-عروقی که دچار مشکلات لثه هستند، باید از ارتباط میان این دو بیماری آگاه شوند. این آگاهی می‌تواند زمینه‌ساز غربالگری، پیشگیری و درمان به‌موقع بیماری‌های مرتبط باشد.

بیماری‌های قلبی مرتبط با سلامت دهان و دندان

عدم رعایت بهداشت دهان، به‌ویژه ابتلاء به بیماری‌های لثه مانند التهاب لثه و پریودنتیت، با بروز چندین بیماری قلبی در ارتباط است. برخی از بیماری‌های قلبی که تحت تأثیر مشکلات دهان و دندان قرار دارند عبارت‌اند از:

اندوکاردیت عفونی

اندوکاردیت به عفونت پوشش داخلی قلب (اندوکارد) گفته می‌شود که معمولاً زمانی رخ می‌دهد که باکتری‌ها یا سایر میکروب‌ها از بخش‌های دیگر بدن، به‌ویژه از دهان، وارد جریان خون شده و به قسمت‌های آسیب دیده قلب متصل می‌شوند. افرادی که به بیماری‌های لثه یا عفونت‌های دهانی دچارند، بیشتر در معرض ورود این باکتری‌ها به جریان خون و افزایش خطر ابتلاء به اندوکاردیت قرار دارند.

بیماری عروق کرونر

بیماری عروق کرونر، شایع‌ترین بیماری قلبی، می‌تواند منجر به حملات قلبی و نارسایی قلبی شود. تحقیقات نشان داده است که افراد مبتلا به بیماری‌های لثه، احتمال بیشتری برای ابتلاء به تصلب شرایین (آترواسکلروز) دارند. تصلب شرایین زمانی رخ می‌دهد که پلاک‌های چربی در دیواره رگ‌های خونی تجمع پیدا کرده و مسیر جریان خون را تنگ می‌کنند. این امر، جریان خون و اکسیژن رسانی به قلب را مختل کرده و احتمال بروز بیماری عروق کرونر را افزایش می‌دهد.

سکته مغزی

مطالعات نشان داده‌اند که میان بیماری‌های لثه و سکته مغزی ارتباط مستقیمی وجود دارد، به‌ویژه سکته‌های مغزی مرتبط با تصلب شرایین. باکتری‌های مسئول بیماری پریودنتال، پس از ورود به جریان خون، باعث التهاب و ایجاد لخته‌های خونی می‌شوند که می‌توانند مسیر جریان خون به مغز را مسدود کرده و منجر به سکته شوند.

گرفتگی عروق (آترواسکلروز)

همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، باکتری‌های بیماری‌زای دهانی می‌توانند موجب التهاب رگ‌های خونی شوند و در نتیجه، تصلب شرایین را تشدید کنند. در این بیماری، رسوبات چربی و کلسترول در داخل شریان‌ها تجمع کرده، جریان خون را کاهش داده و احتمال درد قفسه سینه و حمله قلبی را افزایش می‌دهند.

جمع بندی

ارتباط میان سلامت دهان و سلامت قلب همچنان موضوعی در حال بررسی و تحقیق است. اگرچه این رابطه پیچیده بوده و هنوز به طور کامل درک نشده است، شواهد موجود نشان می‌دهند که رعایت بهداشت دهان و دندان می‌تواند نقش مهمی در حفظ سلامت عمومی، از جمله سلامت قلب ایفا کند.

حفظ بهداشت دهان و دندان از طریق مسواک زدن، استفاده از نخ دندان، مراجعه منظم به دندان پزشک و درمان سریع مشکلات دهان و دندان می‌تواند نه تنها از بیماری‌های دهان، بلکه از برخی مشکلات قلبی نیز پیشگیری کند.

این مطلب، یک خبر آگهی بوده و خبرگزاری مهر در محتوای آن هیچ نظری ندارد.