تراژدی پیازکاران در جنوب کشور؛ وقتی زحمت کشاورز زیر آفتاب می‌پوسد

گروه استان‌ها، خبرگزاری مهر - حسین دعایی نسب: در حالی‌که قیمت هر کیلو پیاز در بازار بندرعباس به حدود ۲۰ هزار تومان رسیده، ده‌ها تن از این محصول در دل مزارع توکهور و هشت‌بندی خاک می‌خورد؛ نه کسی برای برداشت آمده، نه خریداری پیدا می‌شود. دلیل ساده است: قیمت خرید در مزرعه چنان پایین است که حتی هزینه کارگر برای برداشت هم به کشاورز برنمی‌گردد.

مزارعی که چند ماه پیش با امید به محصولی پررونق کاشت شدند، حالا به انبارهایی بی‌سقف تبدیل شده‌اند برای دپوی پیازهایی که هر لحظه بیشتر به فساد نزدیک می‌شوند. این داستان تازه‌ای نیست. بلکه تکراری تلخ و مزمن در کشاورزی جنوب کشور است.

هر سال با آغاز فصل برداشت در استان‌هایی مانند هرمزگان، بحران بر سر محصولات کشاورزی به اوج می‌رسد. از پیاز و گوجه گرفته تا هندوانه، همگی گرفتار زنجیره‌ای از بی تدبیری‌اند. نبود الگوی صحیح کشت، ضعف در تنظیم بازار، ناهماهنگی در صادرات و بی‌توجهی به آینده‌نگری در سیاست‌های کشاورزی، مشکلاتی هستند که سال به سال تکرار می‌شوند.

کشاورزان در این مناطق، اغلب بر اساس تجربه سال‌های قبل یا توصیه همسایه‌ها تصمیم به کشت می‌گیرند. چرا؟ چون نهادهای مسئول، نه الگوی علمی کشت ارائه می‌دهند، نه پیش‌بینی دقیقی از بازار دارند.

امیدهایی که روی زمین ماند

کشاورزان هشت‌بندی امروز بیش از همیشه احساس تنهایی و ناامیدی دارند. از هزینه‌های سرسام‌آور بذر و سم و آب گرفته تا استخدام کارگر، همه را با امید به فروش مناسب به جان خریده‌اند. اما حالا باید نظاره‌گر فساد محصولی باشند که تمام زحمتشان در آن خلاصه شده.

یکی از کشاورزان منطقه می‌گوید: برای هر هکتار زمین، حدود ۳۰۰ میلیون تومان هزینه کرده‌ام. اگر پیاز را کمتر از کیلویی ۱۲ هزار تومان بفروشم، ضرر می‌کنم. اما خریداران میدان، بیش از ۳ هزار تومان نمی‌پردازند. برداشت یعنی ضرر مضاعف.

گرانی در بازار، فقر در مزرعه

در حالی‌که مصرف‌کنندگان در شهر از گرانی پیاز می‌نالند، کشاورزان هیچ بهره‌ای از این افزایش قیمت نمی‌برند. سود نهایی به جیب دلال‌ها و واسطه‌هایی می‌رود که با استفاده از ضعف ساختارهای توزیع و نبود نظارت، قیمت‌ها را کنترل می‌کنند.

هزینه‌هایی که کسی نمی‌بیند

کشت پیاز ساده نیست؛ نیازمند آب زیاد، نیروی انسانی برای وجین و برداشت، و کنترل مداوم آفات است. در سالی که با خشکسالی، گرانی نهاده‌ها و کمبود آب دست به گریبان بوده‌ایم، کشاورزان در واقع قمار بزرگی کرده‌اند. قماری که در صورت شکست، نه‌تنها سرمایه، بلکه زندگی خانواده‌هایشان را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

برخی برای تأمین هزینه‌ها، وام گرفته یا دارایی خود را در گرو بانک گذاشته‌اند. با افت شدید قیمت‌ها، بسیاری در آستانه ورشکستگی‌اند.

خرید تضمینی ۳۰۰۰ تن پیاز در بخش توکهور و هشتبندی میناب توسط دولت

رئیس اداره تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی شهرستان میناب از خرید تضمینی حدود ۳۰۰۰ تن پیاز در بخش هشتبندی شهرستان خبر داد و گفت: این اقدام دولت با هدف حمایت از کشاورزان و تثبیت بازار پیاز در شرایط افت قیمت انجام شده است.

خرید تضمینی به قیمت هر کیلو ۵ هزار تومان

علی اصغر محمودزاده، رئیس اداره تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی میناب، در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: امسال در بخش توکهور و هشتبندی شهرستان میناب حدود ۳۰۰۰ تن پیاز توسط دولت به صورت تضمینی خریداری شده است. این خرید با مباشرت و نمایندگی شرکت تعاون روستایی و با همکاری دستگاه‌های مرتبط انجام پذیرفته و مبلغ ۵ هزار و ۶۷۳ تومان به ازای هر کیلوگرم پیاز به کشاورزان پرداخت شده است.

وی افزود: عملیات خرید تضمینی طی چهار روز گذشته به پایان رسیده و سه روز است که فرآیند تحویل محصول نیز به اتمام رسیده است.

محمود زاده بیان کرد: سطح زیر کشت پیاز در بخش توکهور هشتبندی شهرستان میناب سالانه حدود ۴۵۰۰ هکتار است و این میزان کشت معمولاً هر سال ثابت می‌ماند.

علت افت شدید قیمت چیست؟

رئیس اداره تولیدات گیاهی میناب با اشاره به اینکه کاهش قیمت پیاز در سال جاری به دلیل افزایش سطح کشت در شهرستان نیست، تصریح کرد: میزان کشت در استان هرمزگان همه ساله ثابت است اما کاهش قیمت محصول بیشتر ناشی از افزایش سطح زیر کشت پیاز در استان کرمان به خصوص جیرفت و دیگر نقاط کشور است که بازار را تحت تأثیر قرار داده است.

وی افزود: این شرایط باعث شده است تا قیمت پیاز در بازارهای داخلی افت قابل توجهی داشته باشد.

محمودزاده ادامه داد: با توجه به این شرایط و برای جلوگیری از ضرر و زیان کشاورزان، دولت ورود جدی به حوزه خرید تضمینی پیاز کرده و این اقدام حمایتی می‌تواند ضمن تضمین فروش محصول، به تثبیت قیمت‌ها در بازار نیز کمک کند.

وی گفت: امیدواریم با استمرار این حمایت‌ها و مدیریت مناسب، کشاورزان پیازکار شهرستان میناب بتوانند با آرامش خاطر به فعالیت‌های کشاورزی خود ادامه دهند و تولیداتشان در بازارهای داخلی و خارجی به بهترین شکل عرضه شود.

پیازهایی که امحا خواهند شد

محمود زاده خاطرنشان کرد: بخش عمده پیازهای خرید تضمینی شده به زودی امحا و در یکی از پهنه‌ها، دفن خواهند شد.

خرید تضمینی پیاز در هرمزگان به مرز ۳۵ هزار تن رسید

محمد رضا ماندگاری رئیس اداره بازرگانی تعاون روستایی هرمزگان از خرید تضمینی ۳۵ هزار تن پیاز خبر داد و گفت: در حال حاضر نخستین مرحله بهای خرید تضمینی پیاز به مبلغ بیش از ۲۵۰ میلیارد ریال به حساب کشاورزان واریز شده است.

وی افزود: چک لیست به مبلغ ۲۵۰ میلیارد ریال در سامانه «ساتراپ» ثبت شده و به حساب کشاورزان نزد بانک کشاورزی واریز شده است.

ماندگاری، قیمت خرید تضمینی به ازای هر کیلوگرم پیاز را ۵۶ هزار و ۵۷۰ ریال بیان کرد و گفت: امسال خرید این محصول از طریق ۹ مرکز فعال در سطح استان زیر نظر شبکه تعاون روستایی انجام می‌گیرد.

رئیس اداره بازرگانی تعاون روستایی هرمزگان اضافه کرد: فرایند ثبت و ارسال اطلاعات پیازکاران تا پنجم خردادماه ادامه دارد و پس از تکمیل مراحل، پرداخت‌های بعدی نیز انجام خواهد گرفت.

ماندگاری با تاکید بر اهمیت تأمین به‌موقع نقدینگی برای کشاورزان اظهار کرد: تلاش می‌شود پرداخت‌ها به‌صورت منظم و عادلانه با توجه به ثبت اطلاعات در سامانه، ادامه پیدا کند.

وی ادامه داد: استان هرمزگان با توجه به شرایط اقلیمی خاص خود، از مناطق مهم تولید و برداشت زودهنگام پیاز در کشور به‌شمار می‌رود.