بررسی سرقت نسخه‌های خطی با ارزش در ماهان

خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها: این روزها فیلمی در فضای مجازی در حال انتشار است که فردی با در دست داشتن نسخ خطی در حال خروج از مجموعه شاه نعمت الله ولی در ماهان است و همچنین مقامات قضائی و میراث فرهنگی نیز از سرقت برخی از نسخ خطی قرآن کریم از موزه مجموعه شاه نعمت الله کرمان خبر می‌دهند.

مجموعه شاه نعمت الله ولی یک عمارت تاریخی در باغ شهر گردشگری ماهان است که در بخشی از آن موزه‌ای کوچک قرار دارد و که برخی از آثار تاریخی در آن نگهداری می‌شود.

طی روزهای گذشته بود که دادستان ماهان از سرقت تعدادی کتب خطی و اموال خبر داد و گفت: در خصوص تعداد کتب و اموال سرقت شده بررسی‌های لازم در حال انجام است و پرونده‌ای قضائی تشکیل شده و سه نفر از جمله دو نگهبان و مدیر مجموعه نیز بازداشت شده‌اند.

سینا بنی اسد، از بررسی فیلم‌های دوربین مدار بسته مجموعه خبر داد و افزود: چهره سارق مشخص، اما هویتش هنوز تأیید نشده و اقدامات لازم برای شناسایی و دستگیری وی و بازگرداندن اموال سرقت شده در حال انجام است.

وی اظهارداشت: اما آنچه که مشخص است نقش ایمنی و تجهیزات نظارتی دلیل اصلی این سرقت بوده است زیرا در محل موزه هیچ تخریبی روی نداده است.

با گذشت چند روز از این سرقت هنوز مشخص نیست دقیقاً چه آثاری از موزه سرقت شده و پرونده سرقت به کجا رسیده است اما مطالبه جدی مردم استان کرمان این است در اسرع وقت عوامل سرقت شناسایی و اموال مسروقه به موزه باز گردانده شود و از سوی میراث فرهنگی نیز اقدامات لازم برای ارتقای سطح حفاظتی انجام شود تا حوادث بعدی روی ندهد.

آثار ارزش تاریخی بالایی دارند

معاون میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: متولی این بنا اوقاف است و این موزه زیر نظر همین اداره است و ارتباطی به میراث فرهنگی ندارد، اما اموال سرقت شده ارزش بالای فرهنگی دارند که شامل چند نسخه خطی و سکه تاریخی می‌شود.

محسن موحدی، می‌افزاید: دستگاه‌های مرتبط از همان روز اول پیگیر این مساله هستند و پرونده تشکیل شده و اقدامات لازم نیز در دست انجام است.

وی، با تاکید بر لزوم ارتقا امنیت این موزه افزود: طبیعتاً باید در راستای ارتقای امنیت این موزه اقدامات لازم انجام شود و میراث فرهنگی هم هر اقدامی برای بهبود وضعیت موزه بتواند انجام می‌دهد.

هشدارهای لازم داده شده بود

یک محقق و استاد دانشگاه که روی قرآن‌های خطی این موزه در گذشته تحقیق کرده است در این خصوص می‌گوید: در این موزه مجموعه‌ای قرآن خطی نگهداری می‌شد که از دوران قرن پنجم تا قاجار قدمت داشتند و دقیق نمی دانم کدام آثار سرقت شده‌اند.

علیرضا هاشمی نژاد، می‌افزاید: نسخی از دوران ایلخانی و قراختایی در این موزه وجود داشت که بسیار ارزشمند هستند و امیدواریم جزو نسخه‌های سرقتی نباشند.

وی ادامه می‌دهد: برخی از نسخه‌های موجود در موزه چند جلدی بودند و ارزش فرهنگی و تاریخی زیادی داشتند، از مسئولان مربوطه می‌خواهیم در راستای ارتقای امنیت این موزه و باز گرداندن نسخه‌های سرقت شده نهایت تلاش خود را به کار بگیرند.

وی می‌افزاید: در سال‌های اخیر بارها در خصوص وضعیت امنیتی و نحوه نگهداری این آثار هشدارهای لازم را به مسئولان داده اما اقدامی انجام نشده است.

اهمیت ارتقای امنیت موزه‌ها در کرمان

کرمان، یکی از استان‌های تاریخی ایران، با داشتن مجموعه‌ای از آثار باستانی و فرهنگی، نقش مهمی در حفظ میراث ملی ایفا می‌کند و با توجه به سرقت اخیر نسخ خطی و سکه‌های تاریخی از موزه شاه نعمت‌الله ولی در ماهان، ضرورت ارتقای امنیت موزه‌ها بیش از پیش احساس می‌شود.

موزه‌ها نه‌تنها محل نگهداری آثار ارزشمند تاریخی هستند، بلکه هویت فرهنگی و ملی یک کشور را به نمایش می‌گذارند.

در کرمان، وجود بناهای تاریخی و آثار باستانی متعدد، این استان را به یکی از مراکز مهم گردشگری تبدیل کرده است، اما نقص در سیستم‌های حفاظتی می‌تواند این میراث را در معرض خطر قرار دهد.

چالش‌های امنیتی موزه‌ها

برخی از موزه‌ها فاقد سیستم‌های امنیتی پیشرفته مانند دوربین‌های مداربسته با کیفیت بالا و حسگرهای حرکتی هستند. کمبود نیروهای متخصص در حفاظت از آثار تاریخی، یکی از مشکلات اساسی در مدیریت موزه‌ها است. برخی موزه‌ها از سیستم‌های قدیمی استفاده می‌کنند که در برابر تهدیدات جدید کارایی لازم را ندارند.

راهکارهای پیشنهادی برای ارتقای امنیت موزه‌ها

استفاده از فناوری‌های نوین مانند سیستم‌های هشداردهنده هوشمند و دوربین‌های مداربسته با قابلیت تشخیص چهره می‌تواند امنیت موزه‌ها را افزایش دهد. همچنین برگزاری دوره‌های آموزشی برای کارکنان موزه‌ها جهت مقابله با تهدیدات امنیتی ضروری است.

از سوی دیگر تقویت همکاری میان اداره میراث فرهنگی، نیروی انتظامی و سازمان‌های امنیتی می‌تواند به کاهش خطرات کمک کند و وضع قوانین جدید برای مجازات سارقان آثار تاریخی و افزایش نظارت بر موزه‌ها می‌تواند بازدارنده باشد.

با توجه به اهمیت حفظ میراث فرهنگی، سرمایه‌گذاری در امنیت موزه‌ها نه‌تنها از آثار تاریخی محافظت می‌کند، بلکه موجب افزایش اعتماد گردشگران و پژوهشگران به این مراکز خواهد شد.

باید گفت کرمان، با داشتن گنجینه‌ای از تاریخ و فرهنگ، نیازمند توجه ویژه در این زمینه است.